Lekarz orzecznik ZUS odbierze świadczenie, jeśli uzna ubezpieczonego za zdolnego do podjęcia zatrudnienia. Ten ma prawo się jednak bronić, wnosząc sprawę do sądu.
– Zgłaszają się do nas starsi ludzie, którzy z dnia na dzień zostali bez renty i bez prawa do świadczenia przedemerytalnego – mówi Adam Kulczycki, prezes Stowarzyszenia Emerytów i Rencistów „Weterani Pracy”.
Dane o rentach / DGP
Dzieje się tak, gdy ZUS nie zezwala im na nieprzerwane przebywanie przez 5 lat na rencie z tytułu niezdolności do pracy. A jest to jeden z warunków uzyskania przez starsze osoby (kobiety w wieku 55 lat, mężczyźni 60 lat) świadczenia przedemerytalnego. Odbierając im prawo do renty, ZUS pozbawia je tym samym możliwości ubiegania się o wcześniejsze świadczenie w przyszłości.
Zdaniem Jacka Dziekana z Centrali ZUS takie przypadki zdarzają się sporadycznie, a decyzje w tych sprawach podejmowane są na podstawie orzeczenia komisji lekarskiej. Dodaje, że ZUS nie dysponuje danymi dotyczącymi liczby osób, którym wydał decyzje o odmowie dalszego prawa do renty, tym samym pozbawiając je możliwości spełniania warunków do uzyskania świadczenia przedemerytalnego. Takie przypadki mają jednak miejsce, gdyż właściwie co drugi wniosek o przyznanie renty spotyka się z odmową ze strony Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (dane za 2011 rok). Tak wynika z jego statystyk.
Najczęstszą przyczyną negatywnych dla ubezpieczonych decyzji, zdaniem Agnieszki Kazoń z oddziału ZUS w Zielonej Górze, jest uznanie ich za zdolnych do pracy. Wtedy mogą się odwołać do sądu. Korzystają z tego, ale czasami źle, i dlatego przegrywają sprawy w sądzie. Sąd odrzuci bowiem odwołanie ubezpieczonego od decyzji ZUS odmawiającej przyznania mu renty, jeśli wcześniej nie wniósł on sprzeciwu od orzeczenia lekarza ZUS w ciągu 14 dni od jego otrzymania.
– Osoby, które zamierzają ubiegać się o rentę z tytułu niezdolności do pracy, powinny zawsze wnikliwie zapoznawać się z wydawanymi w ich sprawie orzeczeniami lekarza orzecznika – radzi Przemysław Stobiński, radca prawny, CMS Cameron McKenna Dariusz Greszta.
Wielu ubezpieczonych nie zdaje sobie często sprawy, że wszelkie nieprawidłowo ustalone w tym orzeczeniu okoliczności, z którymi się nie zgadzają, np. inną (późniejszą) datę powstania ich niezdolności do pracy, muszą zaskarżyć do komisji lekarskiej ZUS.
Zdaniem Przemysława Stobińskiego ubezpieczeni powinni skarżyć orzeczenie nie tylko wtedy, gdy ich zdaniem pewne okoliczności zostały stwierdzone nieprawidłowo, lecz także wtedy, gdy niektórych z nich lekarz w ogóle nie ustalił, a mieszczą się w zakresie orzeczenia.
Jeśli zatem uznał on, że ubezpieczony jest częściowo niezdolny do pracy, to ten może wnieść sprzeciw nie tylko co do tego ustalenia, lecz także innych, które mogą mieć wpływ na prawo do otrzymania renty. Zainteresowany może więc w sprzeciwie wskazać np. na pogorszenie się stanu zdrowia w okresie poprzedzającym wydanie orzeczenia.