Do zmiany osoby wierzyciela ZOZ-u niezbędna jest akceptacja tej jednostki, która jest uważana za podmiot tworzący. W praktyce istnieją wątpliwości, czy dotyczy to także m.in. poręczenia, wierzycieli solidarnych czy przejęcia długu.
Zgodnie z ustawą o działalności leczniczej podmiot tworzący zakład opieki zdrowotnej wydaje zgodę na zmianę wierzyciela albo odmawia jej wydania. Bierze przy tym pod uwagę konieczność zapewnienia ciągłości udzielania świadczeń zdrowotnych. Opiera się również na analizie sytuacji finansowej i wyniku finansowym samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej za rok poprzedni. Zgodę wydaje się po zasięgnięciu opinii kierownika samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej.
Instytucja umożliwiająca zmianę wierzyciela uregulowana jest w przepisach kodeksu cywilnego. Stosownie do nich wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (jest to tzw. przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością na nabywcę przechodzą wszelkie inne związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki.
Ponieważ ustawa o działalności leczniczej mówi wyraźnie o zmianie wierzyciela, uzyskanie zgody podmiotu tworzącego jest potrzebne przy przelewie wierzytelności.
Zgoda nie będzie jednak potrzebna do dokonania innych czynności. Bez zgody może dojść przede wszystkim do przejęcia długu. Polega ono na tym, że osoba trzecia, np. samorząd województwa, wstąpi w miejsce ZOZ-u, który zostaje z długu zwolniony. Może to nastąpić przez zawarcie umowy między wierzycielem a osobą trzecią za zgodą dłużnika lub przez umowę między dłużnikiem a osobą trzecią za zgodą wierzyciela.
Zgoda podmiotu tworzącego nie będzie również potrzebna w razie dokonania jakichkolwiek zabezpieczeń w interesie wierzyciela. Przykładem niech będzie zawarcie umowy o przystąpienie do długu, dzięki czemu wierzyciel zyska dodatkowego dłużnika. W takiej sytuacji ZOZ razem ze współdłużnikiem będą odpowiadać solidarnie.
Nie będzie wymagana także akceptacja podmiotu tworzącego w razie poręczenia istniejących lub nowo zaciąganych długów ZOZ-u. Przez umowę poręczenia poręczyciel zobowiązuje się względem wierzyciela wykonać zobowiązanie, na wypadek gdyby dłużnik zobowiązania nie wykonał, zaś o zakresie zobowiązania poręczyciela rozstrzyga zawsze każdoczesny zakres zobowiązania dłużnika.
Podstawa prawna
Ustawa z 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz.U. nr 112, poz. 654).