Czy w sytuacji przejściowych problemów finansowych pracodawca może nie wypłacać świadczeń przewidzianych w układzie zbiorowym pracy?
Prawo pracy pozwala w wyjątkowych sytuacjach na zawieszenie w całości lub w części przepisów regulujących warunki pracy, płacy lub przyznawania świadczeń pracownikom. Jednym z takich przepisów jest art. 24127 kodeku pracy, który stanowi, że ze względu na sytuację finansową pracodawcy strony zakładowego układu zbiorowego pracy (to jest związki zawodowe oraz pracodawca) mogą zawrzeć porozumienie o zawieszeniu stosowania układu u danego pracodawcy.
Należy przyjąć, że porozumienie takie może być zawarte w sytuacji, gdy pracodawca ma kłopoty finansowe utrudniające lub uniemożliwiające wywiązywanie się ze zobowiązań układowych. Jest także sposób na ograniczenie zwolnień.
Porozumienie może dotyczyć zarówno układu zakładowego, jak i ponadzakładowego. Powinno określać grupy pracowników, których zawieszenie dotyczy, wskazywać na postanowienia układu, które podlegają zawieszeniu, jak i na okres zawieszenia – nie może on jednak przekraczać 3 lat. Jeśli strony w porozumieniu nie wskażą nowych postanowień obowiązujących w okresie zawieszenia, zastosowanie będą miały powszechnie obowiązujące przepisy prawa.
Porozumienie o zawieszeniu układu zawierane jest na piśmie i podlega zgłoszeniu do rejestru układów zbiorowych. Jeżeli zawieszenie dotyczy układu ponadzakładowego, informację o zawieszeniu należy przekazać także wszystkim innym stronom tego układu.
Zawieszenie warunków wynikających z układu zbiorowego na podstawie porozumienia nie wymaga dokonywania wypowiedzeń zmieniających ani zawierania porozumień zmieniających z pracownikami. Porozumienie odnosi skutek z mocy prawa i modyfikuje indywidualne stosunki pracy poprzez obniżenie standardów ochrony lub zawieszenie prawa do konkretnych świadczeń w uzgodnionym okresie.