Czy oświadczenie pracownika o odmowie poddania się okresowym badaniom lekarskim wpięte do akt osobowych pracownika zwalnia pracodawcę z zakazu dopuszczenia pracownika do pracy bez aktualnego orzeczenia lekarskiego i ewentualnej odpowiedzialności za doznanie przez pracownika rozstroju zdrowia?

Stosownie do treści przepisu art. 229 par. 4 k.p. pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku. Obowiązek pracodawcy w tym zakresie ma charakter bezwzględny i nie istnieją od niego żadne wyjątki. Tym samym pisemne oświadczenie pracownika o odmowie poddania się badaniom (wstępnym lub kontrolnym), niezależnie od powodów takiej odmowy, nie może być podstawą do dopuszczenia pracownika do pracy bez badań. Warto także zaznaczyć, iż zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z 10 maja 2000 r. (I PKN 642/99) niewykonanie przez pracownika zgodnego z prawem polecenia poddania się badaniom lekarskim jako naruszające obowiązek wykonania polecenia dotyczącego pracy i poddawania się kontrolnym badaniom lekarskim może stanowić podstawę niezwłocznego rozwiązania umowy o pracę na podstawie art. 52 par. 1 pkt 1 k.p. Wydaje się również, iż w opisanej sytuacji pracodawca będzie odpowiadał za ewentualne negatywne skutki na zdrowiu pracownika wynikające z dopuszczenia go przez pracodawcę do wykonywania pracy w sytuacji, gdy nie ma on aktualnego orzeczenia lekarskiego, a zatem naruszenie zakazu wynikającego z art. 229 par. 4 k.p. Nadto, należy pamiętać, iż zgodnie z orzeczeniem Sądu Najwyższego z 7 lutego 2006 r. (I UK 192/2005, M.P.Pr. 2006/05/269) dopuszczenie pracownika do pracy bez przeprowadzenia badań kontrolnych może stanowić zewnętrzną przyczynę wypadku przy pracy.
AGNIESZKA SIWY
radca prawny, Kancelaria Prawna Chałas i Wspólnicy
PODSTAWA PRAWNA
Art. 52, art. 229 ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 z późn. zm.).