Zleceniobiorcy wynagrodzenie jest wypłacane w następnym miesiącu za miesiąc poprzedni, np. za styczeń w lutym. Jednak za grudzień 2006 r. otrzymał je w grudniu. Natomiast wynagrodzenie za styczeń 2007 r. otrzymał w lutym 2007 r. Czy ustalając liczbę osób podlegających ubezpieczeniu wypadkowemu w styczniu, należy tę osobę uwzględnić w liczbie osób podlegających temu ubezpieczeniu?

Tak, jeśli zleceniobiorca podlegał ubezpieczeniu wypadkowemu. Gdy umowa zlecenia jest jedynym tytułem do ubezpieczeń, to zatrudniona osoba podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Wówczas o tym, czy podlega ona czy też nie ubezpieczeniu wypadkowemu, decyduje wyłącznie miejsce wykonywania umowy - czy praca jest wykonywana w siedzibie lub miejscu prowadzenia działalności przez zleceniodawcę. Jeżeli oprócz umowy zlecenia ma ona inne tytuły do ubezpieczeń, np. w innej firmie jest równocześnie zatrudniona na podstawie umowy o pracę i uzyskuje tam wynagrodzenie równe co najmniej minimalnemu, z umowy zlecenia podlega dobrowolnym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Gdy do nich nie przystąpi, nie podlega żadnym ubezpieczeniom społecznym (bez względu na miejsce wykonywania umowy), a jest za nią opłacana tylko składka na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne. Gdy natomiast zleceniobiorca zdecyduje się na przystąpienie do dobrowolnych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych, to o tym, czy będzie podlegał również ubezpieczeniu wypadkowemu, zdecyduje miejsce wykonywania umowy zlecenia.
Zleceniobiorca podlega ubezpieczeniom społecznym w okresie od dnia oznaczonego w umowie jako dzień rozpoczęcia jej wykonywania do dnia rozwiązania lub wygaśnięcia tej umowy. Ubezpieczeniom społecznym podlega on również w miesiącu, w którym wykonuje umowę zlecenia, a z różnych przyczyn nie otrzymuje wynagrodzenia.
Przy ustalaniu liczby ubezpieczonych dla potrzeb wypełniania formularza ZUS IWA płatnik uwzględnia ubezpieczonych, którzy w danym miesiącu chociaż przez jeden dzień podlegali ubezpieczeniu wypadkowemu. Jeżeli więc zleceniobiorca był z umowy zlecenia zgłoszony do ubezpieczeń społecznych, w tym do wypadkowego, to płatnik składek (zleceniodawca) powinien złożyć za niego za styczeń 2007 r. raport ZUS RCA z kodem tytułu do ubezpieczeń 04 11 XX i wykazać zerową podstawę wymiaru składek i zerowe kwoty składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, gdyż w miesiącu tym ubezpieczony nie uzyskał żadnego przychodu, jednak podlegał ubezpieczeniom społecznym. W takiej sytuacji zleceniobiorca powinien być wliczany do liczby osób podlegających ubezpieczeniu wypadkowemu także w styczniu, a więc w miesiącu, w którym wykonywał umowę zlecenie, a płatnik nie wypłacił mu wynagrodzenia.
MARCIN LIPIŃSKI
ekspert od ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego
PODSTAWA PRAWNA
Art. 28 ust. 3 ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz.U. nr 199, poz. 1673 z późn. zm.).