Ustawa nie wprowadza obowiązkowego przekształcania lecznic w spółki (pierwszy pakiet ustaw zdrowotnych z 2008 r. zakładał, że miały być one przekształcone obligatoryjnie). Zgodnie z nowymi przepisami samorządy, które nie przekształcą szpitali, będą musiały pokryć ich ujemny wynik finansowy w ciągu trzech miesięcy od upływu terminu zatwierdzenia sprawozdania finansowego.
W przypadku niewywiązania się z tego obowiązku samorządy w ciągu 12 miesięcy będą zmuszone do zmiany formy organizacyjno-prawnej szpitala (przekształcenia szpitala w spółkę kapitałową lub jednostkę budżetową) lub jego likwidacji.
Ustawa o działalności leczniczej uniemożliwia tworzenie nowych samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej (spzoz), z wyjątkiem przypadku powstania nowego zakładu w drodze połączenia co najmniej dwóch innych. Oznacza to, że nowo powstałe szpitale będą musiały być spółkami. Przekształcenie szpitala w spółkę będzie mogło być dokonane bez konieczności uprzedniej likwidacji spzoz. Spółka powstała w wyniku przekształcenia będzie następcą prawnym spzoz, przejmując jego prawa i obowiązki.
Samorządy będą mogły skorzystać z umorzenia zobowiązań publicznoprawnych
Samorządy, które zdecydują się na przekształcenie, będą mogły skorzystać z umorzenia zobowiązań publicznoprawnych. Podmioty tworzące szpitale-spółki otrzymają dotację w wysokości wartości umorzonych w wyniku ugody kwoty głównej lub odsetek z tytułu zobowiązań cywilnoprawnych oraz wynikających z zaciągniętych kredytów bankowych pozostałych do spłaty.
W ustawie zachowano przywileje dotyczące czasu pracy pracowników medycznych. Wyjątkiem jest rezygnacja ze skróconej normy czasu pracy dla pracowników zakładów radiologii, radioterapii, medycyny nuklearnej, fizykoterapii, patomorfologii, histopatologii, cytopatologii, cytodiagnostyki oraz medycyny sądowej lub prosektoriów. Czas pracy m.in. radiologów i fizykoterapeutów będzie wydłużony jednak dopiero po trzyletnim okresie przejściowym, czyli od 1 maja 2014 r.
W ustawie doprecyzowano przepisy umożliwiające zatrudnianie pielęgniarek na kontraktach w szpitalach. Nie wprowadzono zakazu takiej formy zatrudnienia, czego domagał się Ogólnopolski Związek Zawodowy Pielęgniarek i Położnych.
Rozwiązania dotyczące przekształceń szpitali krytykowało Prawo i Sprawiedliwość. Pod koniec maja na wniosek tej partii w Sejmie odbyło się głosowanie nad wotum nieufności dla minister zdrowia Ewy Kopacz. Przedstawiciele PiS podkreślali wówczas, że Kopacz powinna zapłacić stanowiskiem za "szerokie otwarcie bramy do prywatyzacji szpitali". Sejm wniosek ten odrzucił.
1 lipca wchodzi w życie także nowelizacja ustawy o zawodzie lekarza i lekarza dentysty
1 lipca wchodzi w życie także nowelizacja ustawy z rządowego pakietu zdrowotnego - o zawodzie lekarza i lekarza dentysty, która likwiduje staż lekarski i zmienia system kształcenia medyków. MZ informuje, że zmiany obejmą dopiero osoby rozpoczynające studia 1 października 2012 r. Studenci medycyny i stomatologii będą zdawali Lekarski Egzamin Państwowy lub Lekarsko-Dentystyczny Egzamin Państwowy jeszcze w 2011 i 2012 r. Potem zastąpi je Lekarski Egzamin Końcowy (LEK) oraz Lekarsko-Dentystyczny Egzamin Końcowy (LDEK).
Z kolei 1 stycznia 2012 r wejdzie w życie ustawa o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych (część przepisów 1 lipca 2012), nowelizacja ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, ustawa o systemie informacji w ochronie zdrowia (część przepisów wejdzie w życie w sierpniu 2014 r.
Minister zdrowia zapowiedziała, że chce, aby kolejne ustawy: o zdrowiu publicznym, dodatkowym ubezpieczeniu zdrowotnym, badaniach klinicznych, jakości w ochronie zdrowia, umiejętnościach trafiły do Sejmu jeszcze przed jesiennymi wyborami parlamentarnymi.