Osoba, która spłaciła zaległości podatkowe swojego pracodawcy, może liczyć na zwrot kwot wydatkowanych na ten cel.

ORZECZENIE
Jacek J. (powód) był zatrudniony na czas nieokreślony na stanowisku handlowca. Zajmował się również sprawami finansowymi firmy. W lutym 2002 r. pokwitował odbiór 4 tys. zł, które miał wpłacić na rzecz wierzyciela firmy. Do spłaty jednak nie doszło.
Kiedy w zakładzie pracy pojawił się komornik skarbowy, ze swoich środków spłacił 6 tys. zł z tytułu zaległości podatkowych pracodawcy. 20 maja 2002 r. zachorował i w związku z tym przedstawił pracodawcy zwolnienie lekarskie.
Dzień później, 21 maja, jego umowa o pracę została rozwiązana w trybie dyscyplinarnym. Jako przyczynę pracodawca podał nierzetelne i niedbałe wykonywaniem obowiązków pracowniczych oraz działanie na niekorzyść firmy. Pracodawca argumentował, że pracownik pobrał 4 tys. zł i nie wpłacił ich na konto wierzyciela.
Powód zażądał odszkodowania za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy oraz zwrotu 6 tys. zł. Sąd I instancji podzielił jego stanowisko i zasądził na jego rzecz odszkodowanie.
Wypowiadając się na temat żądania zwrotu 6 tys. zł, sąd stwierdził, że roszczenie to było zasadne, gdyż powód z własnej kieszeni wydatkował kwotę, która uratowała firmę przed egzekucją.
Jednocześnie wskazał, że powinna być ona potrącona o wierzytelność pracodawcy, czyli wspomniane 4 tys. zł.
Sąd II instancji potwierdził, że pracodawca uzyskał korzyść kosztem majątku powoda i powinien mu ją zwrócić. Po stronie pozwanej doszło bowiem do bezpodstawnego wzbogacenia wskutek zapłacenia przez pracownika należności, do zapłaty której zobowiązany był pracodawca.
Pozwany zaskarżył ten wyrok skargą kasacyjną. Argumentował, że powód nie może domagać się zwrotu 6 tys. zł. Wiedział bowiem, że nie był zobowiązany do świadczenia, tym bardziej że ewentualny przymus egzekucji groziłby jedynie pracodawcy, a nie jemu.
Sąd Najwyższy oddalił skargę kasacyjną. W uzasadnieniu wskazał, że zgodnie z art. 100 par. 2 pkt 4 kodeksu pracy, pracownik jest zobowiązany dbać o dobro zakładu pracy i chronić jego mienie.
Oczywiście nie oznacza to, że pracownik ma wypełniać zobowiązania pracodawcy. Jeśli jednak to zrobił, tak jak powód, czując się odpowiedzialny za kondycję swego zakładu pracy, to pracodawca nie może powoływać się na treść art. 411 pkt 1 k.c. który wyłącza obowiązek zwrotu świadczenia.
Sygn. akt II PK 356/06
MARIA SANKOWSKA