Blisko 400 tys. uczniów przystąpi pojutrze do egzaminu dojrzałości. Po maturze czeka ich jeszcze trudniejsze zadanie – wybór kierunku studiów. Podpowiadamy, jak to zrobić, aby potem nie żałować tej decyzji i by na kierunku ekonomia nie słuchać wykładów z technologii spawalnictwa.
O wskazówki zapytaliśmy ekspertów, m.in. prof. Marka Rockiego, przewodniczącego Państwowej Komisji Akredytacyjnej (PKA), która od 2002 r. czuwa nad jakością kształcenia na polskich uczelniach.

Sprawdź oceny uczelni

Na stronie internetowej PKA (www.pka.edu.pl) znajdziemy informacje dotyczące oceny konkretnych kierunków na konkretnych uczelniach – mogą być one wyróżnione, ocenione pozytywnie, warunkowo lub negatywnie. Jeśli uczelnia uzyskała jedną z dwóch ostatnich ocen, należy się jej wystrzegać.
Może być też tak, że kierunek nie trafił jeszcze pod lupę PKA. Wtedy trzeba wejść na stronę uczelni i sprawdzić jej ofertę kadrową oraz naukową. – Młoda kadra profesorska i badania naukowe prowadzone przez uczelnie gwarantują, że wykłady będą oparte na najnowszej wiedzy, a studenci będą czynnie angażowani w prace badawcze – podkreśla prof. Rocki. – Dobrym wyróżnikiem tych cech jest też tzw. parametryzacja. To wskaźnik dotyczący aktywności naukowej kadry. Coraz więcej wydziałów podaje te informacje. Są też dostępne na stronach Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego – wskazuje prof. Tadeusz Luty, były rektor Politechniki Wrocławskiej.
Maturzyści wybierający studia techniczne powinni sprawdzić też bazę dydaktyczną i laboratoryjną uczelni. Przy wyborze szkoły wyższej należy zwrócić uwagę, czy współpracuje z przedsiębiorcami. Jeżeli tak, to znaczy, że jej oferta edukacyjna odpowiada na zapotrzebowanie rynku pracy, a szkoła czuje się odpowiedzialna za losy swoich absolwentów. Taka współpraca może też pomóc w odbyciu ciekawego stażu, a nawet znalezieniu pracy.
Należy być ostrożnym w przypadku szkół, które zachęcają do studiów zwolnieniem z obowiązku pisana pracy dyplomowej – to przeważnie wskazówka, że uczelnia ma problem z wewnętrznym systemem zapewniania jakości i po prostu obawia się plagiatów.
Informacje wskazujące na to, że uczelnia ma sprawnie działający wewnętrzny system zapewniania jakości, oznaczają, że władze szkoły na bieżąco podnoszą jakość kształcenia, a od nowego roku akademickiego będzie to kolejny element systemu szkolnictwa wyższego, któremu będzie w sposób szczególny przyglądała się PKA. Bardzo ważną informacją jest też stopień umiędzynarodowienia uczelni.

Przeczytaj o pieniądzach

Kolejna kwestia dotyczy bezpieczeństwa finansowego uczelni niepublicznych. Nie mają one jeszcze obowiązku składania sprawozdań finansowych. Aby uniknąć wyboru szkoły, która wkrótce może zbankrutować, należy śledzić studenckie fora internetowe. Żacy poruszają na nich kwestie dotyczące kondycji finansowej swojej uczelni.
Jak wskazuje prof. Rocki, należy być szczególnie uważnym przy wyborze takich kierunków jak ekonomia, zarządzanie i informatyka. To one najczęściej są negatywnie oceniane przez PKA, a wynika to z liczby szkół, które je oferują. – Ogólna ocena polskiego szkolnictwa wyższego jest więcej niż dobra, choć bardzo dobrze jeszcze nie jest – mówi szef PKA. Uczelnie najczęściej borykają się z problemami kadrowymi, finansowymi i brakiem dorobku naukowego.
Braki kadrowe uzupełniane są np. wykładowcami, których specjalizacja nie ma związku lub ma luźny związek z kierunkiem studiów. Dochodzi do sytuacji absurdalnych. W Radomskiej Szkole Wyższej na kierunku ekonomia prowadzone były wykłady ze spawalnictwa. Wszystko dlatego, że w Radomiu jest prężna politechnika i jej kadra zasiliła tę prywatną szkołę. Wykładu o spawalnictwie studenci słuchali w ramach specjalności likwidacja szkód i ocena ryzyka ubezpieczeniowego.
To jednak tylko jedna strona medalu. Druga to taka, że w 2010 r. z 672 ocenianych przez PKA kierunków na uczelniach publicznych i niepublicznych tylko 3 proc. otrzymało ocenę negatywną.
PRAWO
Laury dla najlepszych, nagana dla złych
Państwowa Komisja Akredytacyjna ma za zadanie działać na rzecz jakości kształcenia. Komisja ocenia poziom prowadzonych kierunków studiów we wszystkich uczelniach publicznych i niepublicznych. W PKA działa 11 zespołów zajmujących się poszczególnymi kierunkami studiów, m.in.: humanistyczny, matematyczno-fizyczno-chemiczny czy przyrodniczy. Komisja wystawia ocenę jakości kształcenia na danym kierunku studiów. Ocenę tę otrzymuje minister nauki oraz rektor ocenianej szkoły. Ocena może być:
● wyróżniająca (wydawana na osiem lat),
● pozytywna (na sześć lat),
● pozytywna na skrócony okres (z reguły dwa – trzy lata),
● warunkowa,
● negatywna – oznacza cofnięcie lub zawieszenie uprawnień do prowadzenia studiów na danym kierunku i poziomie kształcenia, decyzje w tym zakresie podejmuje minister.