Przewidziane w układzie zbiorowym pracy mniej korzystne postanowienia można wprowadzić w drodze wypowiedzenia lub porozumienia zmieniającego.
Strony zakładowego układu zbiorowego pracy – w celu uchronienia firmy przed upadłością – zmieniły go i zlikwidowały jeden z dodatków do wynagrodzenia. Pracodawca w związku z tym wręczył pracownikom wypowiedzenia zmieniające warunki umowy o pracę. Podwładny, który ma umowę o pracę zawartą na okres dwóch lat uważa, że pracodawca nie mógł tego zrobić, gdyż w umowie nie było klauzuli dopuszczającej jej wypowiedzenie.
Zmiana układu ma wpływ na treść indywidualnych stosunków pracy. Dostosowanie warunków umowy o pracę do postanowień wprowadzanego w życie nowego lub zmienionego układu zbiorowego pracy reguluje art. 24113 kodeksu pracy.
Jeżeli nowe postanowienia układowe są korzystniejsze dla pracownika, automatycznie zastępują one postanowienia umowy o pracę. Natomiast nowe unormowania układowe – mniej korzystne niż dotychczasowe postanowienia umowy o pracę – nie wpływają bezpośrednio na treść stosunku pracy konkretnego pracownika.
Może to nastąpić dopiero po zastosowaniu wypowiedzenia zmieniającego (ewentualnie porozumienia zmieniającego). Kodeks pracy wprowadza ułatwienia dla pracodawcy, który chce dokonać takiego wypowiedzenia zmieniającego. Wynikają one z treści art. 24113 par. 2 zdanie drugie k.p.
W takiej sytuacji nie mają zastosowania przepisy ograniczające dopuszczalność wypowiadania warunków umowy o pracę. Nie jest do końca jasne, jak należy rozumieć to sformułowanie. W moim przekonaniu trzeba uznać, że artykuł ten daje pracodawcy możliwość wypowiedzenia warunków zatrudnienia osobom podlegającym szczególnej ochronie (np. kobietom w ciąży i w okresie urlopu macierzyńskiego, pracownikom w wieku przedemerytalnym.
Pod pojęciem przepisów ograniczających dopuszczalność wypowiadania warunków pracy, o których mowa w tym przepisie, trzeba także rozumieć przepisy ograniczające taką możliwość odnośnie do umów terminowych.
Zatem umowy o pracę na czas wykonywania określonej pracy lub na czas określony (nawet jeśli strony nie zastrzegły w takiej umowie możliwości jej wypowiedzenia na podstawie art. 33 k.p.) w przypadku wprowadzenia układu zbiorowego pracy pogarszającego standardy zatrudnienia będą mogły być zmieniane w drodze takiego wypowiedzenia.