Od wielu lat pracuję w zakładzie pracy zajmującym się produkcją okien. Jestem zatrudniony na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony. Właśnie dowiedziałem się, że nasz pracodawca planuje dużą redukcję etatów. Czy są jakieś kryteria zwalniania przy zmniejszaniu zatrudnienia? Czy każdy pracownik, który zostanie zwolniony, w takiej sytuacji otrzyma odprawę?

Tak
Pracownikowi, z którym rozwiązano stosunek pracy w ramach zwolnienia grupowego, przysługuje odprawa pieniężna. Jej wysokość jest uzależniona od stażu pracy w danej firmie.
Zgodnie z treścią art. 8 ustawy o zwolnieniach grupowych pracownikowi przysługuje odprawa pieniężna w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż dwa lata, dwumiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy od dwóch do ośmiu lat i w wysokości trzymiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy ponad osiem lat. Należy wyjaśnić, że przepisy wymienionej wyżej ustawy stosuje się m.in. do tych pracowników, których stosunek pracy ustał wskutek wypowiedzenia dokonanego przez pracodawcę z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, nawet jeśli w efekcie zwolniony zostanie tylko jeden pracownik. Ustawie podlegają pracodawcy, którzy zatrudniają co najmniej 20 pracowników, w pozostałych przypadkach obowiązują ogólne zasady prawa pracy. Wysokość odprawy pieniężnej wypłacanej przy zwolnieniu grupowym ustala się według zasad obowiązujących przy obliczaniu ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy. Wysokość odprawy pieniężnej nie może przekraczać kwoty 15-krotnego minimalnego wynagrodzenia za pracę. Ustawa o zwolnieniach grupowych w art. 5 ust. 5 enumeratywnie wymienia grupę pracowników szczególnie chronionych, którym można jedynie wypowiedzieć dotychczasowe warunki pracy i płacy.
Kryteria doboru pracowników do zwolnienia nie zostały wskazane w omawianej ustawie. W praktyce najczęściej pracodawca w pierwszej kolejności będzie myślał o zwolnieniu osób o niższych kwalifikacjach czy o mniejszym doświadczeniu zawodowym. Pracodawca, podejmując decyzję, powinien każdorazowo kierować się indywidualną sytuacją życiową pracownika, np. brać pod uwagę takie przesłanki jak sytuacja materialna czy możliwość przejścia pracownika na wcześniejszą emeryturę.
SYLWIA GORTYŃSKA
ekspert z Poradnika Gazety Prawnej
PODSTAWA PRAWNA
Art. 8 ustawy z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz.U. z 2003 r. nr 90, poz. 844 z późn. zm.).