Rząd ma zająć się ustawą o zmianach w OFE 8 marca. Zanim do tego dojdzie, szykuje się starcie pomiędzy Michałem Bonim, Jackiem Rostowskim i Jolantą Fedak. Teraz największą kwestią sporną jest ewentualny przyszły wzrost składki do OFE – 3,5 czy 5 proc.
Dziedziczenie z subkonta w ZUS takie jak w OFE, wyższe ulgi podatkowe na dodatkowe oszczędzanie na IKZE, społeczny nadzór nad II i III filarem emerytur oraz zakaz akwizycji – to najważniejsze zmiany, jakie w projekt ustawy o OFE wpisał Michał Boni.
Zmianom korzystnym dla funduszy sprzeciwia się minister finansów Jacek Rostowski. Także minister pracy Jolancie Fedak i PSL nie podobają się te pomysły.
Tymczasem w piątek do tej listy może dojść jeszcze podwyższenie składek do OFE w dłuższej perspektywie nie do 3,5, a do 5 proc. Wczoraj dyskutowano o tym w Komisji Trójstronnej. Aby móc forsować zwiększenie składek, Boni potrzebuje wsparcia partnerów społecznych. Wszystkich. Wczoraj go nie uzyskał.
– Przeniosłem dyskusję o OFE w komitecie stałym z czwartku na piątek po południu – przyznaje Boni. Liczy na to, że w piątek rano partnerzy społeczni dojdą do porozumienia. 8 marca projektem zajmie się rząd. Minister nadal utrzymuje, że ustawa wejdzie w życie z początkiem maja. Jakie zmiany wprowadzono?
● Składka do OFE zostanie obniżona początkowo z obecnych 7,3 proc. do 2,3 proc., tak jak planowano. Ale do jakiego poziomu wzrośnie potem – wciąż nie jest pewne. Na razie docelowo ma wynosić 3,5 proc., ale Boni mówi o możliwości wzrostu do ok. 5 proc.
● Ta część składki, jaka zostanie obcięta OFE, trafi na specjalne subkonto w ZUS.
● Wyjaśniła się sprawa dziedziczenia. Rząd początkowo wpisał w projekt, że w razie śmierci z subkonta ZUS składki będą przepisane na konta spadkobierców. Teraz zmienił zapis. Dziedziczenie będzie jak w OFE: pół przepisane na konto współmałżonka, reszta w gotówce dla spadkobierców.
● Zmieni się też formuła dodatkowego oszczędzania na tzw. IKZE, czyli indywidualnym koncie zabezpieczenia emerytalnego. IKZE prowadzić będą mogły (choć nie będą musiały) towarzystwa emerytalne, ubezpieczyciele, banki, domy maklerskie, TFI. Tu nie będzie odgórnych limitów inwestowania, ale też gwarancji rządowych, że klient dostanie swoje pieniądze.
● Rząd planował, że składka na IKZE będzie mogła wynosić do 2 proc. płacy, tyle też można by sobie odliczyć z PIT. Limit miał rosnąć do 4 proc. w 2017 roku. Teraz w ustawie jest zapis, że od razu będzie to 4 proc.
● Zmiany nie obejmą IKE – czyli indywidualnych kont emerytalnych. Oszczędzanie w nich nie wiąże się z ulgą w PIT, ale wypłacane świadczenia są nieopodatkowane. Boni zaproponował, by IKE mogły prowadzić także towarzystwa emerytalne.
● Nowym rozwiązaniem będzie społeczny nadzór nad II i III filarem. Taka instytucja jest w ZUS i NFZ. Rada mogłaby działać przy KNF lub Komisji Trójstronnej. W jej skład wchodziłoby po jednym przedstawicielu każdej organizacji związkowej i pracodawców obecnych w KT (8 osób) oraz siedmiu przedstawicieli świata nauki.
● Do ustawy zostanie dopisany zakaz akwizycji na rynku wtórnym.
● Propozycje, by członkostwo w otwartych funduszach było dobrowolne, przynajmniej dla części roczników, przepadły.
PRAWO
Harmonogram zmian
Działalność OFE reguluje ustawa o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych z 1997 r. Nowelizowana będzie w dwóch etapach.
● W najbliższy piątek zmieniony po konsultacjach projekt dotyczący obniżenia składki po zmianach ma przyjąć Komitet Stały Rady Ministrów, we wtorek rząd, i jeszcze tego samego dnia wysłany zostanie do Sejmu. Boni twierdzi, że posłowie ustawą mogliby zająć się 13 marca, a marszałek Grzegorz Schetyna mówi o specjalnym posiedzeniu 24 – 25 marca. Przyczyną rozbieżności może być to, że Schetyna rozważa organizację wysłuchania publicznego. Przypomnijmy, że ustawa miałaby wejść w życie już 1 maja, a konieczne jest jeszcze vacatio legis.
● Od czerwca ruszyć mają prace nad kolejnym pakietem zmian mających powołać kilka typów subfunduszy OFE o zróżnicowanych strategiach inwestycyjnych dostosowanych do wieku oraz zmobilizować fundusze do konkurencji.
Dopiero w 2012 r. rząd wróci do prac nad zawetowaną przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego ustawą o funduszach dożywotnich emerytur kapitałowych z 19 grudnia 2008 r. Reguluje ona zasady wypłaty emerytur z II filaru. Choć od reformy upłynęło kilkanaście lat, wciąż nie wiadomo, jakie świadczenia będziemy dostawać.
ola