Publiczne i niepubliczne żłobki nie będą już zakładami opieki zdrowotnej. Gminy, które obecnie prowadzą takie placówki, będą musiały opracować nowy statut żłobka oraz dostosować liczbę zatrudnionych opiekunów, aby zajmowali się odpowiednią liczbą dzieci. Dotychczasowi pracownicy żłobków zostaną też zwolnieni z obowiązku odbywania szkoleń
Pozbawienie żłobków statusu zakładów opieki zdrowotnej spowoduje, że nie będą one już musiały spełniać rygorystycznych przepisów dotyczących wymogów budowlanych i sanitarnych, jakie obowiązują m.in. szpitale i przychodnie. Nie będą też ich już obowiązywać wymagania dotyczące wynagradzania oraz kwalifikacji zawodowych osób, które są określone dla pracowników publicznych zakładów opieki zdrowotnej. Organy prowadzące żłobki muszą jednak dostosować zasady ich funkcjonowania do ustawy z 5 stycznia 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3. Będą na to miały trzy miesiące od publikacji ustawy w Dzienniku Ustaw.

Uprawnienia pracowników

Przepisy ustawy wskazują, że pracownicy żłobków działających dotychczas jako zakłady opieki zdrowotnej staną się z mocy prawa pracownikami żłobków w rozumieniu nowej ustawy. W tym przypadku ma zastosowanie art. 231 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy, określający zasady przejścia zakładu pracy. Do pracowników żłobków zatrudnionych do dnia wejścia w życie ustawy w publicznych zakładach opieki zdrowotnej stosuje się przepisy o pracownikach samorządowych, natomiast w niepublicznych zoz – przepisy Kodeksu pracy.
Ponadto osoby zatrudnione do opieki w żłobkach nie są zobowiązane do odbycia szkoleń, które są wymagane w ustawie ze stycznia 2011 roku. Takie szkolenie będzie dotyczyć tylko nowo zatrudnianych osób, które nie będą spełniać wymogów dotyczących kwalifikacji. Uzupełnić wykształcenie będą natomiast musiały te osoby zatrudnione do opieki nad dziećmi, które nie mają średniego wykształcenia. Będą na to miały trzy lata, od momentu kiedy zaczną obowiązywać nowe regulacje.
Z kolei pielęgniarki i położne zatrudnione w żłobkach działających na dotychczasowych zasadach jako opiekunki po zmianie przepisów zachowają przez okres zatrudnienia prawo do wykonywania zawodu pielęgniarki i położnej, ale nie dłużej niż przez 15 lat.

Nowy statut

Po wejściu w życie nowych przepisów żłobki będą działać w formie gminnych jednostek budżetowych. Gminy muszą też napisać nowy statut żłobka. Ma on określać w szczególności nazwę i miejsce jego prowadzenia, warunki przyjmowania dzieci, zasady ustalania opłat za pobyt i wyżywienie w przypadku nieobecności dziecka oraz wskazywać cele, zadania żłobka i sposób ich realizacji. W tym miejscu statut powinien uwzględniać wspomaganie indywidualnego rozwoju dziecka, pomoc rodzinie w wychowaniu dziecka, a w przypadku dzieci niepełnosprawnych uwzględniać rodzaj niepełnosprawności.
Ponadto żłobek musi mieć wprowadzony regulamin organizacyjny określający organizację żłobka. Regulamin jest nadawany przez dyrektora żłobka i powinien zawierać m.in. godziny pracy. Przepisy wskazują jednak, że opieka nad dziećmi jest sprawowana maksymalnie przez 10 godzin dziennie, a tylko w uzasadnionych przypadkach wymiar opieki może być na wniosek rodzica wydłużony za dodatkową opłatą.



Liczba dzieci pod opieką

Gminny żłobek działający na nowych zasadach będzie gwarantował dziecku nie tylko warunki opieki zbliżone do warunków domowych i właściwą opiekę pielęgnacyjną, ale też prowadzenie zajęć edukacyjnych i opiekuńczo-wychowawczych oraz zabawowych z elementami edukacji. Aby je zapewnić żłobki, oprócz osób z kwalifikacjami do wykonywania zawodów medycznych, będą mogły zatrudnić osoby, które mają wykształcenie w zawodach nauczyciela wychowania przedszkolnego, nauczyciela edukacji wczesnoszkolnej lub pedagoga opiekuńczo-wychowawczego.
Organy prowadzące żłobki będą też musiały dostosować liczbę zatrudnionych opiekunów do liczby dzieci w żłobku. Zgodnie z nowymi przepisami jeden opiekun będzie przypadał na ośmioro dzieci, ale w przypadku gdy w grupie jest niepełnosprawne dziecko lub dziecko wymagające szczególnej opieki lub dziecko, które nie ukończyło roku, liczba dzieci będzie mniejsza – maksymalnie pięcioro. Natomiast gdy żłobek jest przeznaczony dla więcej niż 20 dzieci, musi zatrudnić przynajmniej jedną pielęgniarkę lub położną.
Do ustawy Senat zaproponował poprawki. Rozpatrzy je Sejm.
Ważne!
Do wymogów określonych w przepisach ustawy o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 muszą się też dostosować podmioty, które prowadzą działalność gospodarczą polegającą na sprawowaniu opieki nad dziećmi. Mają na to trzy lata od dnia wejścia w życie ustawy
Nadzór nad żłobkami
Tak jest:
● wszystkie żłobki podlegają wpisowi do rejestru zakładów opieki zdrowotnej prowadzonych przez wojewodów
● wpis do rejestru jest bezpłatny
● wojewodowie sprawują nadzór nad żłobkami
Tak będzie:
● działające na nowych zasadach żłobki będą wpisywane do rejestru prowadzonego przez gminę
● wpis do rejestru będzie płatny tylko dla prywatnych żłobków, a jego wysokość będzie określona w uchwale radnych
● gminy będą sprawować kontrolę nad warunkami i jakością świadczonej w nich opieki
PODSTAWA PRAWNA
Art. 72 – 74 ustawy z 5 stycznia 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3.