Czytelnik jest właścicielem prywatnej firmy. Chce zatrudnić do pracy uczniów szkoły zawodowej. Na forum Gazety Prawnej zwrócił się z pytaniem, czy uczniowie muszą przechodzić dodatkowe badania przed podjęciem pracy, skoro w szkole są badani przed podjęciem nauki.

PROBLEM
Prowadzę prywatną firmę, w której chciałbym zatrudnić uczniów z pobliskiej szkoły zawodowej. Pojawił się jednak problem badań okresowych. Przed rozpoczęciem nauki w szkole uczniowie są kierowani na obowiązkowe badania lekarskie i otrzymują zaświadczenie o braku przeciwwskazań zdrowotnych do podjęcia lub kontynuowania nauki. Czy można uznać, że orzeczenie to jest wystarczające do zawarcia umowy o pracę?
CZYTELNICY RADZĄ
BOSS: W czasie nauki w szkole zawodowej młodzież jest narażona na inne czynniki szkodliwe niż w miejscu pracy. Lekarz medycyny pracy musi stwierdzić, że dana osoba może wykonywać pracę na konkretnym stanowisku pracy.
ADELINA: Nie można oszczędzać na bezpieczeństwie. Musi pan zapłacić za badania uczniów, którzy mają rozpocząć pracę u pana.
PIP WYJAŚNIA
Kandydaci do szkół ponadpodstawowych, którzy w trakcie praktycznej nauki zawodu są narażeni na działanie czynników szkodliwych, muszą poddać się badaniom lekarskim, mającym na celu ocenę możliwości podjęcia kształcenia ze względu na stan zdrowia. Kwestie związane z przeprowadzaniem tych badań regulują przepisy rozporządzenia ministra zdrowia i opieki społecznej z 15 września 1997 r. w sprawie badań lekarskich kandydatów do szkół ponadpodstawowych lub wyższych, uczniów tych szkół oraz studentów i uczestników studiów doktoranckich, którzy w trakcie praktycznej nauki zawodu lub studiów są narażeni na działanie czynników szkodliwych, uciążliwych lub niebezpiecznych dla zdrowia oraz sposobu dokumentowania tych badań (Dz.U. nr 120, poz. 767 z późn. zm.).
Zgodnie z przepisami tego rozporządzenia skierowanie na badania lekarskie kandydata do szkoły ponadpodstawowej wydaje szkoła, a badania przeprowadzają lekarze posiadający wymagane przez kodeks pracy kwalifikacje. Po badaniu lekarskim lekarz wydaje zaświadczenie lekarskie i orzeka o braku przeciwwskazań zdrowotnych do podjęcia lub kontynuowania nauki. Natomiast na pracodawcy zatrudniającym pracowników, a szczególnie pracowników młodocianych, ciąży obowiązek wynikający z przepisów art. 201 par. 1 k.p., który dotyczy poddawania pracowników młodocianych wstępnym badaniom lekarskim przed przyjęciem do pracy oraz badaniom okresowym i kontrolnym w czasie zatrudnienia. Dodatkowo, przepis art. 191 par. 1 k.p. stanowi, że wolno zatrudniać tylko tych młodocianych, którzy ukończyli co najmniej gimnazjum i przedstawią świadectwo lekarskie stwierdzające, że praca danego rodzaju nie zagraża ich zdrowiu.
Natomiast kwestie związane z badaniami lekarskimi pracowników i pracowników młodocianych określają przepisy rozporządzenia ministra zdrowia i opieki społecznej z 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w kodeksie pracy (Dz.U. nr 69, poz. 332 z późn. zm.).
Zgodnie z przepisami par. 2 pkt 5 tego rozporządzenia badanie profilaktyczne kończy się orzeczeniem lekarskim stwierdzającym brak przeciwwskazań zdrowotnych do pracy na określonym stanowisku. Orzeczenia lekarskie wydawane są w formie zaświadczeń według wzoru określonego w załączniku do rozporządzenia.
Stąd zaświadczenia lekarskie wydane po przeprowadzeniu badań przez uczniów - kandydatów do szkół ponadpodstawowych - nie jest wystarczające do zawarcia umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego z pracownikiem młodocianym. Dopiero uzyskanie zaświadczenia lekarskiego o braku przeciwwskazań zdrowotnych do pracy na określonym stanowisku pracy daje podstawę do zatrudnienia pracownika młodocianego.
BW