Straty placówek naukowych są pokrywane z pieniędzy zgromadzonych w funduszu rezerwowym. W przypadku gdy strata netto będzie wyższa niż ten fundusz, pozostała jej część musi być pokryta z funduszu statutowego.
Nowe przepisy dotyczące finansowania Polskiej Akademii Nauk (PAN) są zawarte w pakiecie reformującym polską naukę. Regulacje określające m.in. zasady tworzenia funduszów instytutu naukowego weszły w życie 1 stycznia 2011 r.
Instytut tworzy fundusze: statutowy, rezerwowy, zakładowy oraz świadczeń socjalnych. Zgodnie z nowymi przepisami fundusz zasadniczy został przekształcony w statutowy. Może też założyć fundusze badań własnych, stypendialny, wdrożeń i nagród.
Fundusz rezerwowy powstaje z nie mniej niż 8 proc. zysku netto za poprzedni rok obrotowy. Służy on na pokrycie strat instytutu. W przypadku gdy będzie ona wyższa niż fundusz rezerwowy, pozostała jej część musi być pokryta z funduszu statutowego.
Z kolei z zysku i darowizn instytut może stworzyć również fundusz badań własnych czy stypendialny. Natomiast fundusz wdrożeń powstaje z pieniędzy przekazanych instytutowi przez przedsiębiorców wdrażających wyniki badań naukowych lub prac rozwojowych tego instytutu. Pieniądze z niego przeznaczane są na wypłatę nagród za osiągnięcie korzyści z wdrożeń. Warunki wypłat z jego środków określa zakładowy układ zbiorowy pracy lub regulamin ustalony przez instytut.
Fundusz nagród jest wliczany w koszty działalności w bieżącym roku obrotowym, do wysokości odpisu 8,5 proc. sumy wynagrodzeń otrzymanych przez pracowników tej placówki w poprzednim roku obrotowym. W tym wypadku uwzględnia się składniki wynagrodzeń przyjmowane do obliczania ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy, a także wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy. Wysokość odpisu ustala dyrektor instytutu. Jeżeli dokonanie odpisu powodowałoby w bieżącym roku obrotowym ujemny wynik finansowy lub zwiększyłoby ujemny wynik, odpisu się nie dokonuje.
Pieniądze z funduszów instytutu niewykorzystane w danym roku kalendarzowym przechodzą na następny rok.
Podstawa prawna
Rozporządzenie ministra nauki i szkolnictwa wyższego z 20 grudnia 2010 roku w sprawie szczegółowego trybu finansowania i gospodarki finansowej Polskiej Akademii Nauk i jej instytutów naukowych (Dz.U. nr 254, poz. 1707).
Art. 85 ustawy z 30 kwietnia 2010 r. o Polskiej Akademii Nauk (Dz.U. nr 96, poz. 619).