Pracownik podlega okresowym i kontrolnym badaniom lekarskim w celu stwierdzenia przeciwwskazań do wykonywania pracy. Powinien je wykonać w godzinach pracy.
Pracownik musi poddać się okresowym badaniom lekarskim. Pracuje od poniedziałku do piątku w godz. 8 – 16. Na czas niezbędny na przeprowadzenie tych badań pracodawca powinien go zwolnić od pracy.
Okresowe i kontrolne badania lekarskie przeprowadza się w miarę możliwości w godzinach pracy. Za czas niewykonywania pracy w związku z przeprowadzonymi badaniami pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia, a w razie przejazdu na te badania do innej miejscowości przysługują mu należności na pokrycie kosztów według zasad obowiązujących przy podróżach służbowych.
Pracodawca lub osoby działające w jego imieniu przede wszystkim powinni kierować pracownika na badania w godzinach pracy. Dopiero gdy nie jest to możliwe, podwładny będzie miał obowiązek je wykonać poza godzinami pracy. Będzie tak w sytuacji, gdy np. osoba pracuje w systemie czasu pracy, gdzie dniami roboczymi są wyłącznie soboty i niedziele. Podobnie w sytuacji, gdy pracuje wyłącznie w porze nocnej (22 – 6).
W pozostałych przypadkach, jeżeli z uwagi na organizację pracy pracownika można skierować na badania w godzinach pracy, należy stosować tę zasadę. Ma ona pierwszorzędne znaczenie w zakresie zlecenia wykonania badań. Jak wskazuje się w orzecznictwie (wyrok SN z 10 maja 2000 r., I PKN 642/99), polecenie wykonywania badań lekarskich jest poleceniem służbowym dotyczącym pracy i jako takie powinno być wykonywane w godzinach pracy.
Wykonywanie badań okresowych poza godzinami pracy stanowi uszczuplenie okresu odpoczynku przysługującego pracownikowi. Praktyka polegająca na zlecaniu wykonywania badań okresowych w czasie wolnym od pracy, gdy możliwe jest wykonanie ich w godzinach pracy, narusza przepisy prawa pracy. Naruszone zostają normy dotyczące prawa do 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku dobowego i 35 godzin odpoczynku tygodniowego.
Niezgodne z prawem będzie także zwalnianie pracowników na badania, a następnie zobowiązywanie ich do odpracowania czasu poświęconego na przeprowadzanie badań. Zobowiązywanie pracownika do odpracowania tego czasu może oznaczać, że taka praca będzie uznana za pracę w godzinach nadliczbowych.
PODSTAWA PRAWNA
Art. 229 par. 2 i 3 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 z późn. zm.).