Pracownikom, którzy obniżają swój wymiar czasu pracy po powrocie z urlopu macierzyńskiego, przysługuje taka sama ochrona przed zwolnieniem jak w trakcie urlopu wychowawczego.
Podwładny, który ma prawo skorzystać z urlopu wychowawczego, może obniżyć swój czas pracy maksymalnie o połowę i przez 12 miesięcy skorzystać ze szczególnej ochrony przed zwolnieniem. Jak podkreśla resort pracy, w tym czasie rozwiązanie przez pracodawcę umowy o pracę jest dopuszczalne w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy, a także gdy zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika. Przysługuje im więc taka sama ochrona przed zwolnieniem jak w przypadku rodziców, którzy skorzystają z urlopu wychowawczego.
Z kolei w przypadku zwolnienia grupowego dopuszczalne jest wypowiedzenie umowy o pracę obu wspomnianym grupom pracowników (czyli korzystającym z urlopu wychowawczego i obniżającym swój wymiar czasu pracy). Resort pracy podkreśla, że wynika to z brzmienia art. 5 ust. 1 ustawy z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz.U. nr 90, poz. 844 z późn. zm.). Stanowi on, że przy wypowiadaniu pracownikom stosunku pracy w ramach zwolnienia grupowego nie stosuje się przepisów odrębnych dotyczących szczególnej ochrony pracowników przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem stosunku pracy. Przepis ten uchyla zatem ochronę przed zwolnieniem wynikającą z art. 1861 (w trakcie urlopu wychowawczego) i 1868 (ochrona w trakcie obniżenia etatu) kodeksu pracy.
Pracodawca może też wypowiedzieć umowy z pojedynczymi pracownikami (którzy mogą podlegać zwolnieniom grupowym) pod warunkiem niezgłoszenia sprzeciwu przez zakładową organizację związkową. W takiej sytuacji ani pracownikom korzystającym z urlopu wychowawczego, ani tym, którzy obniżyli swój wymiar czasu pracy, nie przysługuje ochrona.
Resort pracy podkreśla, że jedyna różnica między obiema wspomnianymi grupami pracowników polega na tym, że osoby, które decydują się jedynie na obniżenie etatu, a nie skorzystanie z urlopu wychowawczego, są krócej chronione przed zwolnieniem. W takim przypadku ochrona przysługuje im bowiem przez 12 miesięcy (a urlop wychowawczy może trwać maksymalnie nawet trzy lata).
Jak obniżyć swój wymiar czasu pracy
● pracownik uprawniony do urlopu wychowawczego może złożyć pracodawcy pisemny wniosek o obniżenie jego wymiaru czasu pracy (maksymalnie o połowę) w okresie, w którym mógłby korzystać z takiego urlopu
● pracodawca musi uwzględnić wniosek pracownika
● wniosek składa się na dwa tygodnie przed rozpoczęciem wykonywania pracy w obniżonym wymiarze czasu pracy
● jeżeli wniosek został złożony bez zachowania terminu, pracodawca obniża wymiar czasu pracy nie później niż po dwóch tygodniach od złożenia wniosku.
UWAGA
Dopuszczalne jest kilkakrotne składanie wniosku o obniżenie etatu. Pracownik może wskazywać w nich różne (obniżone) wymiary czasu pracy. Jedynym ograniczeniem pozostaje wymóg, aby wymiar ten nie był niższy od połowy wymiaru czasu pracy tego pracownika, a łączny okres korzystania z obniżonego wymiaru czasu pracy odpowiadał okresowi, w którym pracownik mógłby korzystać z urlopu wychowawczego (maksymalnie trzy lata).
12 miesięcy przysługuje rodzicom ochrona przed zwolnieniem po obniżeniu wymiaru czasu pracy