UBEZPIECZENIA - Płatnikiem składek za pracownicę przebywającą na urlopie macierzyńskim jest podmiot, który wypłaca jej zasiłek macierzyński. Koszt składek z tego tytułu ponosi budżet państwa.
Jedna z pracownic zatrudnionych w firmie jest w ciąży i wkrótce przejdzie na urlop macierzyński. Zasiłek macierzyński będzie jej wypłacał ZUS (firma nie jest uprawniona do jego wypłaty). Za ten okres pracodawca będzie zobowiązany składać do ZUS raport ZUS RSA z kodem świadczenia przerwy 311.
Osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu w okresie od dnia nawiązania do dnia ustania stosunku pracy. Jednak nie za cały ten okres są za nią opłacane składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Składek nie opłaca się za pracownika przebywającego na urlopie bezpłatnym, wychowawczym czy też macierzyńskim.
Okres pobierania zasiłku macierzyńskiego jest przerwą w opłacaniu składek z umowy o pracę oraz jest to odrębny od umowy o pracę tytuł do ubezpieczeń emerytalnego i rentowych. Osoba pobierająca taki zasiłek podlega z tego tytułu ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Płatnikiem składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe jest wówczas podmiot, który wypłaca zasiłek. Płatnik za osobę pobierającą zasiłek składa raport ZUS RCA z kodem 12 40 xx i od kwoty wypłaconego w danym miesiącu zasiłku wykazuje składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Składki te są finansowane przez budżet państwa. Jeżeli zasiłek wypłaca ZUS, to on pełni te obowiązki.
Pracodawca nie może jednak w tym okresie wyrejestrować pracownicy z ubezpieczeń, gdyż umowa nie zostaje rozwiązana. Rolą pracodawcy, który nie wypłaca zasiłku, jest natomiast przekazanie informacji o okresie przerwy w opłacaniu składek z umowy o pracę.
Firma składa do ZUS raport ZUS RSA z kodem świadczenia przerwy 311, podając okres, przez który dana osoba przebywała na zasiłku macierzyńskim w danym miesiącu. Nie wypełnia on w nim natomiast pola: liczba dni zasiłkowych/ liczba wypłat. Przykładowo gdy pracownica od 10 października 2010 r. nabyła prawo do zasiłku macierzyńskiego, w raporcie składanym za październik pracodawca wykaże okres od 20 do 31 października z kodem świadczenia przerwy 311. Oczywiście za październik pracodawca składa za tę osobę także raport ZUS RCA z kodem pracowniczym 01 10 xx, w którym nalicza składki od wypłaconego z umowy o pracę wynagrodzenia.
PODSTAWA PRAWNA
Art. 16 ust. 8 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2009 r. nr 205, poz. 1585 z późn. zm.).
Rozporządzenie ministra pracy i polityki społecznej z 24 czerwca 2008 r. w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, imiennych raportów miesięcznych i imiennych raportów miesięcznych korygujących, zgłoszeń płatnika, deklaracji rozliczeniowych i deklaracji rozliczeniowych korygujących oraz innych dokumentów (Dz.U. nr 112, poz. 717).