Jeżeli firma wykupiła pracownikom abonament medyczny i od tego przychodu jest naliczany podatek, musi odprowadzać składki ZUS. Składki nie należą się jednak np. od wartości abonamentu, która dotyczy usług medycyny pracy
Pracownicy w firmie mają zostać objęci prywatną opieką medyczną. Firma ma opłacać im w całości tzw. abonament medyczny. Pakiet medycznym będzie przysługiwał także pracownikom, którzy chorują. Jeżeli jest to zapisane w regulaminie, wartość abonamentu za czas choroby pracownika nie będzie wliczana do podstawy wymiaru składek.
Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów podatkowych uzyskiwany z tytułu stosunku pracy.
W podstawie tej nie uwzględnia się wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby oraz zasiłków. Nie stanowią podstawy również przychody wymienione w rozporządzeniu ministra pracy i polityki socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz.U. nr 161, poz. 1106 z późn. zm.).

Wartość abonamentu

Wartość abonamentu wykupionego pracownikowi przez pracodawcę jako wartość nieodpłatnego świadczenia uzyskanego przez pracownika w związku z pozostawaniem w stosunku pracy jest dla niego przychodem ze stosunku pracy. A to oznacza, że od takiego świadczenia należny jest podatek. Naczelny Sąd Administracyjny w składzie siedmiu sędziów w dniu 24 maja 2010 r. podjął uchwałę (sygn. II FPS 1/10), że abonamenty (pakiety) medyczne są przychodem pracownika, nawet jeżeli nie skorzystał on z oferty lecznicy, ale miał kartę i mógł skorzystać. Nieodpłatnym świadczeniem jest tu bowiem samo pozostawanie w gotowości świadczenia usług medycznych przez lecznicę.
Wobec tego, gdy pracownicy uzyskują abonament i od tego przychodu jest naliczany podatek, to powinny być też naliczane składki.
Jeżeli jednak abonament obejmuje również świadczenia związane z tzw. medycyną pracy, np. badania okresowe, wówczas od tej część abonamentu składki nie powinny być naliczane. Przykładowo, gdy wartość przekazanego abonamentu wynosi 100 zł, z tym że 50 zł to wartość świadczeń związanych z medycyną pracy, to wówczas należy uznać, iż pracownik uzyskuje przychód w wysokości 50 zł.

Za czas choroby

Na podstawie par. 2 ust. 1 pkt 24 powołanego rozporządzenia z podstawy wymiaru składek wyłączone zostały składniki wynagrodzenia, do których pracownik ma prawo w okresie pobierania m.in. wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy, zasiłku chorobowego, w myśl postanowień układów zbiorowych pracy lub przepisów o wynagrodzeniu, jeżeli są one wypłacane za okres pobierania tego wynagrodzenia lub zasiłku. Wówczas te składniki wypłacane za okres choroby są wyłączone z podstawy wymiaru składek. Natomiast wypłacane za okres świadczenia pracy stanowią podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.
Przepis ten dotyczy więc takich składników, które za w/w okresy mu przysługują, a niewypłacenie ich przez pracodawcę powoduje, iż pracownik będzie mógł wystąpić do sądu z roszczeniem o ich zapłatę.
Kosztów związanych z abonamentem medycznym pokrywanym za pracownika równocześnie pobierającego wynagrodzenie za czas choroby, w części przypadającej na ten okres nie należy wliczać do podstawy wymiaru składek tylko wówczas, gdy wewnętrzne przepisy płacowe obowiązujące u pracodawcy wyraźnie wskazują, iż pracodawca jest zobowiązany finansować abonament również za ten okres.
Gdy takiego zapisu nie ma, to świadczenia finansowane za okres choroby pracownika stanowią podstawę wymiaru składek.
Jednocześnie należy uznać, iż par. 2 ust. 1 pkt 24 powołanego wyżej rozporządzenia ma zastosowanie nie tylko do składników wynagrodzenia wypłacanych w gotówce, ale również innych przychodów, jakie otrzymuje pracownik. Wobec tego finansowane przez pracodawcę abonamenty medyczne, jeżeli są przychodem uzyskiwanym ze stosunku pracy, należy traktować jako składnik wynagrodzenia, o którym mowa w powołanym wyżej przepisie. W myśl art. 183c k.p. wynagrodzenie pracownika obejmuje wszystkie składniki wynagrodzenia, bez względu na ich nazwę i charakter, a także inne świadczenia związane z pracą, przyznawane pracownikom w formie pieniężnej lub w innej formie niż pieniężna.
Zwykle składnikami wynagrodzenia są np. wynagrodzenie zasadnicze czy dodatki stażowe lub funkcyjne. Katalog ten nie jest zamknięty, a zatem brak jest podstaw do uznania, że przychody pracowników w postaci abonamentu medycznego nie są składnikami wynagrodzenia.
PRZYKŁAD
Niższe składki, gdy w regulaminie jest prawo do abonamentu w czasie choroby
Spółka opłaca za każdego z zatrudnionych przez siebie pracowników abonament medyczny o wartości 150 zł. W regulaminie wynagrodzenia obowiązującym w spółce został zawarty zapis, iż abonament ten przysługuje również w okresie choroby pracownika. We wrześniu jeden z pracowników od 20. do 30. chorował. W takiej sytuacji do podstawy wymiaru we wrześniu z tytułu abonamentu należy doliczyć 95 (150: 30 x 19).