Osoba, która po przyznaniu starej emerytury nadal jest aktywna zawodowo, może się ubiegać w ZUS o uwzględnienie okresu zatrudnienia w wymiarze świadczenia.
Ubezpieczony przy składaniu wniosku o emeryturę nie udokumentował wszystkich okresów wykonywanej pracy i nie zostały one uwzględnione przy obliczaniu przez ZUS wysokości świadczenia. Po roku ubezpieczony znalazł te dokumenty i złożył wniosek o doliczenie okresów, które one potwierdzają.
Osoby urodzone przed 1 stycznia 1949 r., a także te spośród urodzonych w latach 1949 – 1968, które spełniły warunki do uzyskania wcześniejszej emerytury, mają swoje świadczenie obliczone według tzw. dotychczasowych zasad. Wysokość starej emerytury uzależniona jest m.in. od liczby przebytych okresów składkowych i nieskładkowych. Obliczając to świadczenie, ZUS mnoży bowiem po 1,3 proc. podstawy wymiaru za każdy rok udowodnionych okresów składkowych oraz po 0,7 proc. podstawy wymiaru za każdy rok przebytych okresów nieskładkowych. Okresy składkowe to, najkrócej mówiąc, okresy aktywności zawodowej, w tym m.in. okresy pozostawania w stosunku pracy. Im więcej lat zatrudnienia osoba zainteresowana zdołała udowodnić, tym wyższą emeryturę może uzyskać z ZUS.

Stare i nowe okresy

Osoba, której ZUS przyznał już starą emeryturę, może wnioskować o doliczenie do wymiaru świadczenia nieuwzględnionych dotychczas okresów zatrudnienia. Mogą to być przede wszystkim okresy pracy wykonywanej po przyznaniu świadczenia. Osoba uprawniona do emerytury może bowiem po jej uzyskaniu kontynuować lub na nowo podjąć zatrudnienie. Okresy wykonywania takiej pracy zwiększą w ten sposób wysokość przyznanego już świadczenia. Nie tylko jednak takie okresy ZUS może doliczyć do wymiaru emerytury. Zdarza się bowiem, że ubiegając się o to świadczenie, osoba uprawniona nie mogła przedstawić wszystkich dokumentów potwierdzających okresy wykonywanej pracy.
Oznaczało to, że ZUS nie mógł ich wziąć pod uwagę w wymiarze emerytury. Jeśli dotarła do tych dokumentów w późniejszym okresie, może się ubiegać o doliczenie okresów, które one potwierdzają.
Uwzględnienie okresów składkowych (przebytych zarówno po przyznaniu, jak i przed przyznaniem emerytury) polega na dodaniu do dotychczasowej kwoty świadczenia po 1,3 proc. podstawy wymiaru ustalonej w wyniku waloryzacji za każdy rok tych okresów.
Podobnie jak ma to miejsce w przypadku pierwszorazowego obliczenia emerytury, tak i przy ponownym ustalaniu jej wysokości okresy składkowe ustala się z uwzględnieniem pełnych miesięcy.

Kiedy z wnioskiem

Doliczenie przez ZUS okresów zatrudnienia następuje zawsze na wniosek emeryta zgłoszony w placówce ZUS wypłacającej świadczenie. Do wniosku trzeba dołączyć dokument potwierdzający te okresy, tj. świadectwo pracy lub zaświadczenie pracodawcy. Jeśli świadczeniobiorca wnioskuje o doliczenie okresów sprzed przyznania świadczenia, wówczas może wystąpić z wnioskiem w każdym czasie i niezależnie od tego, czy aktualnie objęty jest ubezpieczeniami społecznymi.
Pewnym ograniczeniom podlega natomiast wniosek o doliczenie okresów przypadających po przyznaniu emerytury. Wniosek taki może być złożony najwcześniej po zakończeniu kwartału kalendarzowego, a więc nie wcześniej niż w styczniu, kwietniu, lipcu i październiku danego roku. Jedynie wówczas, gdy ubezpieczenie ustało w trakcie kwartału, wniosek o doliczenie okresów składkowych można zgłosić w każdym czasie po ustaniu tego ubezpieczenia.
Należy podkreślić, że ZUS ustala wysokość emerytury z uwzględnieniem doliczonych okresów od miesiąca zgłoszenia wniosku. Tak więc osoba, która ma takie okresy, powinna jak najszybciej złożyć wniosek o ich doliczenie, oczywiście z zachowaniem omówionych wcześniej zasad.
PRZYKŁAD
Doliczenie nowych okresów zatrudnienia do dotychczasowej emerytury
Ubezpieczony od 15 stycznia 2009 r. ma ustalone prawo do emerytury w wysokości 1955,50 zł. Zwaloryzowana podstawa wymiaru świadczenia wynosi 2945,50 zł. Od 1 kwietnia 2009 r. podjął ponownie zatrudnienie. W kwietniu 2010 r. zgłosił wniosek o doliczenie 12 miesięcy oraz 15 dni zatrudnienia, które miało miejsce po nabyciu uprawnień emerytalnych. ZUS dokonał przeliczenia od 1 kwietnia 2010 r. Uwzględnił jednak wyłącznie roczny okres zatrudnienia, pomijając 15 dni. Doliczenie wyglądało następująco: 1,3 proc x 1 x 2945,50 zł = 38,29 zł. W wyniku doliczenia kwota emerytury wynosi więc 1993,79 zł (1955,50 zł + 38,29 zł).
Podstawa prawna
Art. 53 i 112 – 113 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2009 r. nr 153, poz. 1227 z późn.zm.).