TEZA: W przypadku gdy przepisy uzależniają przyznanie świadczenia od spełnia przesłanek kumulatywnych, niespełnienie którejkolwiek z nich, bez względu na zaistnienie pozostałych, skutkuje brakiem możliwości przyznania świadczenia.
STAN FAKTYCZNY
Wójt gminy Lubsza decyzją odmówił wnioskodawcy przyznania świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy w związku z opieką nad teściową. Jako podstawę prawną wydanej decyzji powołał przepisy ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz.U. z 2006 r. nr 139, poz. 992 z późn. zm.), rozporządzenia ministra polityki społecznej z 2 czerwca 2005 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o świadczenia rodzinne (Dz.U. nr 105, poz. 881 z późn. zm.) oraz rozporządzenia Rady Ministrów z 11 sierpnia 2009 r. w sprawie wysokości dochodu rodziny albo dochodu osoby uczącej się stanowiących podstawę ubiegania się o zasiłek rodzinny oraz wysokości świadczeń rodzinnych (Dz.U. z 2009 r. nr 129, poz. 1058). W uzasadnieniu organ stwierdził, że świadczenie pielęgnacyjne przysługuje osobie, na której zgodnie z przepisami ustawy kodeks rodzinny i opiekuńczy ciąży obowiązek alimentacyjny. W przypadku gdy o świadczenie pielęgnacyjne ubiega się krewny w linii prostej inny niż matka lub ojciec albo rodzeństwo, ustalając prawo do świadczenia uwzględnia się łącznie dochód rodziny osoby sprawującej opiekę oraz dochód rodziny osoby wymagającej opieki. Odwołania w mocy utrzymało samorządowe kolegium odwoławcze.
Z UZASADNIENIA
W ocenie wojewódzkiego sądu administracyjnego materialnoprawną podstawę roszczenia stanowi ustawa o świadczeniach rodzinnych, która określa warunki nabywania prawa do świadczeń rodzinnych oraz zasady ustalania, przyznawania i wypłacania tych świadczeń. Zgodnie z art. 17 ust. 1 ustawy, w stanie prawnym obowiązującym na dzień wydania zaskarżonej decyzji świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej przysługuje osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. nr 9, poz. 59 ze zm.) ciąży obowiązek alimentacyjny, a także opiekunowi faktycznemu dziecka, jeżeli nie podejmuje lub rezygnuje z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad dzieckiem legitymującym się orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji. W ocenie sądu stosownie do art. 128 k.r.o. obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania (obowiązek alimentacyjny) obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo. Ponadto skład orzekający zauważył, że świadczenie pielęgnacyjne przysługuje osobie, na której ciąży obowiązek alimentacyjny w przypadku wystąpienia okoliczności wskazanych w art. 17 ust. 1 ustawy, przy jednoczesnym spełnieniu kryterium dochodowego, o którym mowa w art. 17 ust. 2 ustawy. Przesłanki określone w art. 17 ust. 1 ustawy są przesłankami kumulatywnymi, co oznacza, iż prawo do świadczenia pielęgnacyjnego uzależnione jest od łącznego ich wystąpienia. Niespełnienie którejkolwiek z nich, oznacza brak uprawnień do świadczenia pielęgnacyjnego.
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu z 3 sierpnia 2010 r., sygn. akt II SA/Op 345/10