Henryk C. został wybrany na stanowisko prezydenta miasta. Po upływie kadencji otrzymał odprawę w wysokości trzymiesięcznego wynagrodzenia. W trakcie sprawowania mandatu Henryk C. uzyskał prawo do renty, dlatego wystąpił do urzędu miasta o wypłacenie mu odprawy rentowej przysługującej mu na podstawie ustawy o pracownikach samorządowych. Pracodawca odmówił, twierdząc, że pracownik w razie zbiegu uprawnień nie może otrzymać dwóch świadczeń w związku z rozwiązaniem stosunku pracy. Czy pracodawca miał rację?
Pracownikowi przysługują dwie odprawy przewidziane w ustawie o pracownikach samorządowych i to niezależnie od faktu, że uprawnienie do nich wiąże się z tym samym zdarzeniem, tj. rozwiązaniem stosunku pracy. Pogląd ten potwierdza wyrok Sądu Najwyższego, zachowujący aktualność w obecnym stanie prawnym z 30 maja 2001 r. (I PKN 416/00, OSNAPiUS 2003/7/169). W orzeczeniu tym SN stwierdził, że w razie zbiegu uprawnień do dwóch lub więcej odpraw tylko wyraźne wyłączenie uzasadnia odmowę wypłaty świadczenia. Sąd Najwyższy zwrócił uwagę, że w ustawie o pracownikach samorządowych brak jest przepisu regulującego zbieg uprawnień.
Zdaniem SN każda odprawa przysługuje na podstawie tych przepisów, które ustalają warunki jej nabycia i jest niezależna od innych odpraw także wtedy, gdy źródłem ich powstania jest to samo zdarzenie w postaci rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy.
Odprawy służą bowiem realizacji różnych celów. Odprawa przysługująca z tytułu upływu kadencji jest przede wszystkim swoistego rodzaju podziękowaniem za pełnienie ważnej funkcji społecznej w organach samorządu terytorialnego. Natomiast przyczyną przyznania pracownikowi odprawy emerytalnej lub rentowej są inne przesłanki. Stanowi ona bowiem gratyfikację za staż pracy i pomoc socjalną pracodawcy dla osób, które ze względu na wiek lub stan zdrowia będą otrzymywały w przyszłości świadczenia znacznie niższe od wynagrodzenia za pracę.
Podstawa prawna
Art. 38 ust. 3 – 5, art. 40 1 i 5, art. 39 ustawy z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz.U. nr 223, poz. 1458).
Par. 9 rozporządzenia Rady Ministrów z 18 marca 2009 r. w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych (Dz.U. nr 50, poz. 398).