Osoby, które straciły pracę i zarejestrowały się w urzędzie pracy jako bezrobotne, mogą otrzymać zasiłek. Od 1 czerwca 2010 r. jego podstawowa wysokość przez pierwsze trzy miesiące wynosi 742,10 zł. Potem – przez kolejne trzy lub dziewięć miesięcy – 582,70 zł.
Czy na zasiłek trzeba poczekać
Bezrobotny dowiedział się w urzędzie pracy, że pierwszy zasiłek uzyska dopiero po kilku miesiącach od momentu zarejestrowania, gdyż z własnej inicjatywy rozwiązał umowę o pracę. Czy sposób zakończenia umowy wpływa na moment otrzymania zasiłku?
TAK
Sposób rozwiązania stosunku pracy przez pracodawcę lub pracownika jest bardzo ważny dla ustalenia prawa do zasiłku dla bezrobotnych. Szybko (po upływie 7 dni od dnia zarejestrowania) nabędą prawo do zasiłku ci, którym pracodawca wypowiedział umowę lub którzy rozwiązali ją za porozumieniem stron. Ale nie każdym porozumieniem. Tylko takim, które było spowodowane upadłością, likwidacją pracodawcy lub zmniejszeniem zatrudnienia z przyczyn dotyczących zakładu pracy. Ponadto, zasiłek będzie przysługiwał, gdy porozumienie było spowodowane zmianą miejsca zamieszkania pracownika. Prawo do zasiłku po 7 dniach od zarejestrowania ma także zatrudniony, który rozwiązał umowę bez wypowiedzenia z powodu ciężkiego naruszenia przez pracodawcę podstawowych obowiązków wobec pracownika, albo wypowiedział ją z powodu zmiany miejsca zamieszkania. W razie innego rozwiązania umowy pracownik musi czekać kilka miesięcy na pierwszy zasiłek. Po 90 dniach od rejestracji otrzyma zasiłek, jeśli to on wypowiedział umowę albo rozwiązał ją za porozumieniem (ale niespowodowanym wymienionymi wyżej przyczynami). Z kolei, po 180 dniach otrzyma zasiłek, jeśli pracodawca rozwiązał z nim umowę bez wypowiedzenia.
Podstawa prawna
Art. 71 i 75 ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t.j. Dz.U. z 2008 r. nr 69, poz. 415 z późn. zm.).
Czy bezrobotny od razu otrzyma zasiłek
Bezrobotny w ciągu ostatnich dwóch lat pracował tylko przez osiem miesięcy. Czy automatycznie po zarejestrowaniu otrzyma zasiłek dla bezrobotnych?
NIE
Bezrobotny, który zarejestruje się w urzędzie pracy, nie nabywa od razu prawa do zasiłku. Nie otrzyma go w czasie, kiedy jest aktywizowany przez urząd albo dlatego, że zbyt krótko pracował. Świadczenia nie uzyska więc osoba bezrobotna, która rozpoczęła pracę, odbywa staż, przygotowanie zawodowe dorosłych, szkolenie, bierze udział w pracach interwencyjnych lub robotach publicznych. Nawet, gdy żadna z powyższych sytuacji go nie dotyczy, to i tak nie otrzyma zasiłku, jeśli zbyt krótko pracował. Może się o niego ubiegać, jeśli w okresie 18 miesięcy poprzedzających dzień zarejestrowania jako bezrobotny, łącznie przez okres co najmniej 365 dni, m.in.:
● był zatrudniony za co najmniej minimalne wynagrodzenia za pracę, od którego przedsiębiorca miał obowiązek opłacania składki na Fundusz Pracy,
● świadczył pracę na podstawie umów zlecenia lub innych, do których stosuje się przepisy o zleceniu, albo współpracował przy wykonywaniu tych umów, przy czym podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy stanowiła kwota co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę w przeliczeniu na okres pełnego miesiąca,
● opłacał składki na ubezpieczenia społeczne z działalności gospodarczej, przy czym podstawą ich wymiaru i na Fundusz Pracy było co najmniej minimalne wynagrodzenie za pracę.
Podstawa prawna
Art. 71 ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t.j. Dz.U. z 2008 r. nr 69, poz. 415 z późn. zm.).
Czy można otrzymywać zasiłek przez pół roku
Od dwóch miesięcy bezrobotny żyje z oszczędności i dzięki pomocy finansowej rodziców. Zarejestrował się jako bezrobotny z prawem do zasiłku przez pół roku, a nie rok, bo jak twierdzi jego urząd pracy, w jego powiecie jest niska stopa bezrobocia. Czy urząd ma rację?
TAK
Dyrektorzy powiatowych urzędów pracy przyznają bezrobotnym zasiłki na pół roku albo rok. Krócej otrzymują je ci, którzy są zarejestrowani w urzędzie pracy znajdującym się w powiecie, w którym stopa bezrobocia jest niższa niż krajowa. Ma to miejsce wówczas, gdy stopa bezrobocia w danym powiecie w dniu 30 czerwca roku poprzedzającego dzień nabycia prawa do zasiłku nie przekraczała 150 proc. przeciętnej stopy bezrobocia w kraju. Przez rok zasiłek otrzymują ci, którzy są zarejestrowani w powiecie, gdzie stopa bezrobocia na ten sam moment przekraczała wskazany procent.
Podstawa prawna
Art. 73 ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t.j. Dz.U. z 2008 r. nr 69, poz. 415 z późn. zm.).
Czy za dorabianie bezrobotny straci zasiłek
Osoba bezrobotna dopiero we wrześniu otrzyma pierwszy zasiłek. Żeby mieć pieniądze na życie wynajęła mieszkanie i sprzedała kupiony trzy miesiące temu aparat fotograficzny. Dodatkowo, wykonała jedną umowę-zlecenia, na niewysoką kwotę. Czy urząd pracy pozbawi go prawa do zasiłku?
TAK
Bezrobotny w ogóle nie może osiągać dodatkowych dochodów z tytułu jakiejkolwiek pracy zarobkowej bez ryzyka utraty swojego statusu, a co za tym idzie także zasiłku. Może natomiast uzyskiwać określone przez prawo przychody, niepochodzące z pracy (np. ze sprzedaży), ale nie wyższe niż 658,5 zł (połowa płacy minimalnej) miesięcznie. Prawo przewiduje jednak wyjątki od tej zasady. Bez groźby utraty statusu bezrobotny może uzyskiwać przychody w dowolnej wysokości z tytułu odsetek lub innych przychodów od środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach bankowych. Osoba fizyczna nie zapłaci także podatku PIT od przychodu ze sprzedaży (ale nie z tytułu wykonywanej działalności gospodarczej) nieruchomości po pięciu latach od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jej nabycie lub wybudowanie. Tak samo będzie, jeśli sprzeda rzecz ruchomą, jeśli posiada ją dłużej niż pół roku.
Podstawa prawna
Art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d) ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).
Art. 2 ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t.j. Dz.U. z 2008 r. nr 69, poz. 415 z późn. zm.).
Czy trzeba się rejestrować w urzędzie pracy
Osoba bez pracy jest zameldowana w Skierniewicach u rodziców, ale od dwóch lat mieszka w Warszawie. Czy musi zarejestrować się jako bezrobotny tam, gdzie jest zameldowana?
NIE
Osoba, która utraciła pracę, jeśli chce uzyskać status bezrobotnego rejestruje się w powiatowym urzędzie pracy właściwym ze względu na swoje stałe lub czasowe miejsce zameldowania. Jeśli nie ma zameldowania w miejscowości, w której mieszka, rejestruje się w urzędzie pracy, na którego obszarze przebywa i tutaj składa oświadczenie, że nie jest zarejestrowana w innym urzędzie pracy. Rejestracja bezrobotnego następuje w dniu przedłożenia kompletu wymaganych dokumentów, po wypełnieniu karty rejestracyjnej. Konieczne jest także poświadczenie przez bezrobotnego własnoręcznym podpisem w obecności pracownika urzędu pracy prawdziwości danych i oświadczeń zawartych w karcie rejestracyjnej.
Osoba rejestrująca się musi okazać urzędnikowi, m.in. wszystkie świadectwa pracy z całego okresu zatrudnienia potwierdzające ogólny staż pracy. Jeśli prowadziła działalność gospodarczą, musi przedłożyć także decyzję z urzędu miasta lub gminy o wykreśleniu z ewidencji działalności gospodarczej i zaświadczenie z ZUS o okresie opłacania składek na ubezpieczenie społeczne z podaną podstawą ich wymiaru.
Podstawa prawna
Par. 2,3,4 rozporządzenia ministra gospodarki i pracy z 26 listopada 2004 r. w sprawie rejestracji bezrobotnych i poszukujących pracy (Dz.U. nr 262, poz. 2607 z późn. zm.).
Czy można ponownie ubiegać się o zasiłek
W tym roku bezrobotny otrzymał zasiłek tylko za jeden miesiąc (w lutym). Miał go pobierać przez sześć miesięcy. Został wyrejestrowany, kiedy zaczął pracę w warsztacie samochodowym. Ma pracować jedynie do końca czerwca. Czy jeśli ponownie zarejestruje się w lipcu, otrzyma zasiłek?
TAK
Bezrobotny może ponownie zarejestrować się w urzędzie pracy i uzyskać prawo do zasiłku. Musi jednak spełnić kilka warunków. Przede wszystkim utracić status bezrobotnego na okres krótszy niż 365 dni z powodu podjęcia zatrudnienia, innej pracy zarobkowej, pozarolniczej działalności gospodarczej lub uzyskiwania przychodu w wysokości przekraczającej połowę minimalnego wynagrodzenia za pracę miesięcznie. Następnie, musi zarejestrować się w urzędzie pracy jako bezrobotny w ciągu 14 dni od ustania wymienionych zdarzeń. Jeśli spełnia te warunki, to będzie otrzymywał zasiłek przez czas skrócony o okres pobierania zasiłku przed utratą statusu bezrobotnego. Bezrobotny, w tym przypadku, będzie więc mógł pobierać zasiłek przez pięć miesięcy. Łącznie otrzyma sześć zasiłków (jeden w lutym i pięć licząc od lipca).
Podstawa prawna
Art. 73 ust. 5 ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t.j. Dz.U. z 2008 r. nr 69, poz. 415 z późn. zm.).
