Niedopuszczalne jest uzależnienie wypłaty jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia dziecka od zameldowania na pobyt stały.
STAN FAKTYCZNY
Rada miasta Józefowa podjęła uchwałę zmieniającą zasady przyznawania jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia dziecka oraz zasad jej udzielania. Podstawą prawną decyzji radnych był art. 22a ust. 1 i ust. 3 ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz.U. z 2006 r., nr 139, poz. 992 z późn. zm.). W uchwale radni uzależnili możliwość otrzymania stosownej zapomogi od zameldowania na pobyt stały na terenie gminy.
Z UZASADNIENIA
Wskazany przez organ stanowiący gminy przepis jako podstawa prawna uchwały umożliwia radzie gminy przyznanie zamieszkałym na jej terenie działania osobom jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia dziecka. Pojęcie miejsca zamieszkania reguluje art. 25 kodeksu cywilnego. W ocenie organu nadzoru przepis ten stanowi konstrukcję prawną, na którą składają się dwa elementy: fizyczne przebywanie na terenie miejscowości i zamiar, czyli wola stałego pobytu. Powszechnie przyjmuje się, że oba te elementy muszą występować łącznie. Zdaniem wojewody oznacza to, że przy ustalaniu zamiaru nie można poprzestać tylko na oświadczeniach zainteresowanej osoby, ponieważ sam zamiar stałego pobytu w danej miejscowości nie stanowi o zamieszkaniu. Musi on być połączony z przebywaniem w danej miejscowości, i to takim, które ma cechy założenia tam ośrodka swoich osobistych i majątkowych interesów. Samo zaś zameldowanie nie przesądza o miejscu zamieszkania w rozumieniu prawa cywilnego (wyrok SN z 8 marca 1970 r., sygn. akt I DR 208/59, wyrok z 8 listopada 1988 r., sygn. akt III SA 428/88, wyrok NSA z 14 maja 2001 r., sygn. akt V SA 1496/00). Równocześnie zdaniem wojewody w świetle orzecznictwa również brak zameldowania nie ma rozstrzygającego znaczenia. W konsekwencji w ocenie organu nadzoru uzależnienie prawa do zapomogi od faktu zameldowania na pobyt stały, narusza w istotny sposób art. 22a ustawy o świadczeniach rodzinnych i skutkuje nieważnością uchwały.
Rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody mazowieckiego z 26 lutego 2010 r., LEX.I.0911/5/20