Pracodawca wadliwie uznał, iż umowa o pracę z pracownikiem wygasła. Czy pracownik może skutecznie domagać się powrotu do pracy?
Stosunek pracy wygasa tylko w przypadkach enumeratywnie wskazanych w przepisach prawa pracy. Okoliczności związane z wygaśnięciem stosunku pracy mogą być zależne od pracownika lub niezależne od stron. Do pierwszych możemy zaliczyć przypadek niezgłoszenia powrotu do pracy po odbyciu czynnej służby wojskowej (pracownik powinien się zgłosić do pracy w terminie 30 dni od zakończenia służby) oraz przypadek niezgłoszenia się pracownika pozostającego na urlopie bezpłatnym w związku z wyborem (pracownik powinien zgłosić swój zamiar powrotu w terminie siedmiu dni od rozwiązania stosunku pracy z wyboru). Wygaśnięcie stosunku pracy z przyczyn niezależnych od stron będzie miało miejsce natomiast w przypadku śmierci pracownika, śmierci pracodawcy czy tymczasowego aresztowania, gdzie umowa o pracę wygasa wskutek trzymiesięcznej nieobecności pracownika spowodowanej tymczasowym aresztowaniem. Gdy umowa o pracę wygasa, pracodawca zawiadamia o tym pracownika i wystawia pracownikowi świadectwo pracy. Powstaje pytanie: co może zrobić pracownik, jeśli się nie zgadza z oceną pracodawcy co do wygaśnięcia jego umowy o pracę? W przypadku gdy pracownik uważa, iż umowa o pracę nie wygasała, bowiem np. termin do zgłoszenia się do pracy jeszcze nie minął lub też brak terminowego zgłoszenia wyniknął z przyczyn niezależnych od pracownika, może wystąpić do sądu pracy. Pracownik może żądać przywrócenia do pracy na poprzednich warunkach albo odszkodowania, ponieważ w takim przypadku co do roszczeń pracownika stosuje się art. 56 i następne kodeksu pracy. Co ważne, pracownik nie może żądać w takim przypadku stwierdzenia przez sąd, że do wygaśnięcia stosunku nie doszło i w rezultacie przez cały czas pozostawał zatrudniony (wyrok Sądu Najwyższego z 13 lutego 1997 roku, I PKN 6/97, OSNAP nr 1997, nr 19, poz. 376). Pracownik żądanie o przywrócenie do pracy lub odszkodowanie musi złożyć w sądzie pracy w terminie 14 dni od daty wygaśnięcia umowy o pracę.