Ustawa o systemie oświaty pozwala samorządom na dotowanie szkół dla dorosłych na poziomie nie niższym niż 50 proc. wydatków bieżących. Każdy samorząd otrzymuje na ucznia szkoły niepublicznej środki finansowe w wysokości finansowego standardu A, natomiast dla słuchaczy szkół dla dorosłych jest to 0,35 proc.wysokości finansowego standardu A. Występują bardzo duże dysproporcje pomiędzy stawkami dotacji ustalonymi przez poszczególne samorządy. Może to oznaczać, że funkcjonująca ustawa dyskryminuje szkolnictwo niepubliczne i daje zbyt dużą dowolność przy rozdziale pieniędzy oświatowych.
PROBLEM
Dlaczego samorządy nie przekazują prowadzącym niepubliczne szkoły dla dorosłych równowartości subwencji należnej tym szkołom? Czy samorządy lokalne mogą w dowolny sposób rozporządzać pieniędzmi przeznaczonymi na te cele?
MEN INFORMUJE
Zgodnie z przepisem art. 90 ust. 3 ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty dotacje dla niepublicznych szkół dla dorosłych o uprawnieniach szkół publicznych przysługują na każdego ucznia w wysokości nie mniejszej niż 50 proc. ustalonych w budżecie odpowiednio danej gminy lub powiatu wydatków bieżących ponoszonych w szkołach publicznych tego samego typu i rodzaju w przeliczeniu na jednego ucznia, pod warunkiem że osoba prowadząca niepubliczną szkołę poda organowi właściwemu do udzielania dotacji planowaną liczbę uczniów w terminie do 30 września roku poprzedzającego rok udzielania dotacji. W przypadku braku na terenie gminy lub powiatu szkoły publicznej danego typu i rodzaju podstawą do ustalenia wysokości dotacji są wydatki bieżące ponoszone przez najbliższą gminę lub powiat na prowadzenie szkoły publicznej danego typu i rodzaju.
Kwotę przeznaczoną na część oświatową subwencji ogólnej dla wszystkich gmin, powiatów i województw samorządowych ustala się w wysokości łącznej kwoty części oświatowej subwencji ogólnej, nie mniejszej niż przyjęta w ustawie budżetowej w roku bazowym, skorygowanej o kwotę innych wydatków z tytułu zmiany realizowanych zadań oświatowych. Ustawa o systemie oświaty nie stanowi odrębnej definicji określenia wydatków bieżących, którym się posługuje. Dlatego też, dokonując interpretacji tego określenia, należy przyjąć, że zakres tego pojęcia określają przepisy ogólne, tj. przepisy ustawy o finansach publicznych.
Zróżnicowana wysokość kwoty dotacji ustalanych dla szkół niepublicznych dla dorosłych o uprawnieniach szkół publicznych przez poszczególne jednostki samorządu terytorialnego wynika z różnego sposobu ustalania kosztów dla szkół publicznych tego samego typu i rodzaju prowadzonych przez te jednostki samorządu terytorialnego.
Szkoły dla dorosłych funkcjonują zarówno w odrębnych budynkach, jak i w budynkach innych szkół lub korzystają z pomieszczeń użyczonych na czas odbywania się zajęć lekcyjnych. Sytuacja związana z bazą lokalową ma istotny wpływ na wysokość kosztów ponoszonych przez poszczególne szkoły.
Wpływ taki ma także liczba uczniów w szkole, na których rozliczane są te koszty. Ponadto należy zaznaczyć, że w art. 90 ust. 3 ustawy o systemie oświaty określony został minimalny poziom dotacji. Część jednostek samorządu terytorialnego może określić wysokość dotacji na wyższym poziomie, co może dodatkowo pogłębić różnice w stawkach dotacji przypadających na jednego ucznia, określanych przez jednostki samorządu terytorialnego (na podstawie interpelacji nr 11271).