Od początku maja ZUS nie uwzględni okresu przepracowanego w krajach UE, wyliczając nową emeryturę obliczaną na podstawie składek z konta ubezpieczonego. Nadal będzie jednak brał pod uwagę te okresy, ustalając świadczenia, których przyznanie zależy od okresu ubezpieczenia, na przykład renty.
1 maja 2010 r. weszły w życie nowe rozporządzenia unijne dotyczące koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego: nr 883/2004 (z uwzględnieniem nowelizacji wprowadzonej postanowieniami rozporządzenia nr 988/2009) i nr 987/2009. Zastąpią one dwa dotychczas stosowane rozporządzenia z tego zakresu: nr 1408/71 i nr 574/72. Zgodnie ze zmianami w zakresie emerytur instytucje państw unijnych nie będą sumowały okresów ubezpieczenia lub zamieszkania ani też proporcjonalnie obliczały wysokość świadczenia, jeśli nie mają one znaczenia dla ustalenia świadczenia. Przepis ten będzie mógł być zastosowany, pod warunkiem że dane państwo dokona odpowiedniego wpisu do załącznika do rozporządzenia nr 883/2004. Zrobiły tak Bułgaria, Estonia, Francja, Łotwa, Węgry, Austria, Słowenia, Słowacja, Szwecja, Wielka Brytania, a także Polska.

Niesumowanie okresów

Polska zastrzegła sobie, że nowy przepis o niesumowaniu okresów ubezpieczenia ma zastosowanie do emerytur przysługujących z systemu zdefiniowanej składki, tj. emerytury ze zreformowanego systemu, do których prawo nie zależy od długości okresów ubezpieczenia. Jej wysokość obliczana jest bowiem wyłącznie w oparciu o kwotę zwaloryzowanych składek (i kapitału początkowego) zgromadzonych na koncie ubezpieczonego w ZUS. Dotyczy to także osób należących do OFE. One otrzymują emeryturę z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz emeryturę ze środków zgromadzonych w OFE obliczoną na podstawie wpłaconych składek. W ich przypadku nie ma zastosowania warunek o podleganiu ubezpieczeniu społecznemu przez określony czas. Oznacza to, że jeśli dana osoba, niezależnie od pracy w Polsce, przepracowała w Irlandii trzy lata, to ten irlandzki okres nie będzie uwzględniony przy wyliczaniu dla niej polskiej nowej emerytury.
Zasady te dotyczą niektórych ubezpieczonych urodzonych w latach 1949–1953 i nienależących do OFE, a przede wszystkim kobiet osiągających wiek emerytalny, czyli 60 lat, w latach 2009–2013. Im bowiem ustala się emerytury mieszane. Obliczone są one częściowo na starych zasadach, tzw. system zdefiniowanego świadczenia, a częściowo na nowych, tzw. system zdefiniowanej składki. Część emerytury obliczana na starych zasadach zależy więc od długości okresów ubezpieczenia. Zatem w odniesieniu do niej ma zastosowanie unijna zasada sumowania okresów, a co za tym idzie proporcjonalne obliczanie wysokości świadczeń ustalanych za zsumowane okresy ubezpieczenia lub zamieszkania.
Wymienione unijne zasady nie mają natomiast zastosowania do części emerytury mieszanej, ale obliczanej na nowych zasadach, czyli tylko w oparciu o składki zgromadzone na koncie ubezpieczonego.
Nie można też stosować ich do osób, które wiek emerytalny będą osiągać począwszy od 2014 roku. Otrzymają one bowiem jedynie emerytury obliczane na nowych zasadach. Z kolei dla wyliczenia emerytury ze środków zgromadzonych w OFE (tzw. emerytura kapitałowa) okres przepracowany w państwie unijnym nie ma żadnego znaczenia.
To jest tylko część artykułu, zobacz pełną treść w e-wydaniu Dziennika Gazety Prawnej: Zmiany w emeryturach i rentach unijnych od 1 maja 2010 roku.
W pełnej wersji artykułu dowiesz się więcej na temat:

- Sumowania okresów
- Wakacyjnej pracy
- Długości ubezpieczenia
- Korzyści dla sierot