Zakaz prowadzenia działalności o charakterze konkurencyjnym lub świadczenia pracy na rzecz podmiotu konkurencyjnego stanowi treść umowy o zakazie konkurencji. Czy klauzula konkurencyjna może stanowić część umowy o pracę, czy też musi stanowić odrębną umowę?
Zgodnie z brzmieniem art. 1011 par. 1 kodeksu pracy zakaz konkurencji powinien być sformułowany w odrębnej umowie. Wymóg ten dotyczy zarówno umów o zakazie podejmowania działalności konkurencyjnej wobec pracodawcy w trakcie trwania zatrudnienia (art. 1011 k.p.), jak i po rozwiązaniu stosunku pracy, do których stosuje się go odpowiednio na mocy art. 1012 par. 1 kodeksu pracy. Wydaje się zatem, że przytoczony przepis nie pozwala na wprowadzenie klauzuli konkurencyjnej do treści umowy o pracę.
Jednak mimo tego ustawowego sformułowania zakazu konkurencji, który stanowi część umowy o pracę, nie można uznać za dotkniętego sankcją nieważności. Pogląd taki został wyrażony w orzeczeniu Sądu Najwyższego z 2 października 2002 r. (I PK 453/02, OSNP 2004, z. 19, poz. 331), który w uzasadnieniu stwierdził, iż odrębna umowa w rozumieniu art. 1011 par. 1 k.p. to umowa niewchodząca w skład umowy o pracę, ale niekoniecznie odrębny, inny dokument.
Z przepisu tego nie należy zatem wyinterpretowywać wymogu zamieszczania zakazu podejmowania działalności konkurencyjnej w odrębnym dokumencie. Sformułowanie w odrębnej umowie odnosi się bowiem do odrębnej umowy, ale rozumianej jako złożenie zgodnych oświadczeń woli stron stosunku pracy w przedmiocie ustanowienia zakazu konkurencji (por. wyrok Sądu Najwyższego z 2 kwietnia 2008 r., II PK 268/07, OSNP z 2009, nr 15–16, poz. 201). W praktyce oznacza to, że takie oświadczenia woli mogą więc być złożone równocześnie z zawarciem umowy o pracę i zawarte w jednym dokumencie.

Arkadiusz Sobczyk, radca prawny, Kancelaria Prawna Sobczyk i Wspólnicy w Krakowie