Do grona działaczy związkowych objętych ochroną przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem albo zmianą treści stosunku pracy należą m.in. wskazani uchwałą zarządu członkowie zakładowej organizacji związkowej upoważnieni do reprezentowania tej organizacji wobec pracodawcy lub organu (osoby) dokonującego za pracodawcę czynności z zakresu prawa pracy. Jaka powinna być podstawa prawna takiego upoważnienia?
Źródeł upoważnienia do reprezentacji, o której mowa w art. 32 ust. 1 ustawy z 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (t.j. Dz.U. z 2001 r. nr 79, poz. 854 z późn. zm.), należy poszukiwać w treści przepisów art. 13 i 9 tej ustawy. Pierwszy z nich, pośród postanowień, jakie powinny się znaleźć w statucie związku zawodowego, wymienia kwestię sposobu reprezentowania związku zawodowego. Z kolei art. 9 ustawy wyraża zasadę samorządności związkowej w sferze organizacyjnej, która przejawia się m.in. w swobodzie decydowania o sposobie reprezentacji wobec innych podmiotów.
Z powyższych unormowań wynika, że podstawę upoważnienia do reprezentowania zakładowej organizacji związkowej mogą stanowić postanowienia statutu związku zawodowego lub uchwały jego statutowych organów podjęte w ramach posiadanych kompetencji i w statutowo określonym trybie. Takim organem zakładowej organizacji związkowej, kierującym jej bieżącą działalnością i występującym w jej imieniu wobec innych podmiotów, w tym pracodawcy, jest zarząd (zob. wyrok Sądu Najwyższego z 12 września 2008 r., I PK 47/08, M.P.Pr. 3/2009).
Zważywszy na fakt, iż statut związku zawodowego jest aktem zawierającym postanowienia ogólne dotyczące funkcjonowania związku, kwestia upoważnienia danego członka zakładowej organizacji związkowej do reprezentowania jej wobec innych podmiotów będzie w praktyce przedmiotem uchwał podejmowanych przez jej zarząd.
