Przed wyjazdem na narty w Alpy należy wyrobić europejską kartę ubezpieczenia zdrowotnego. W sytuacji urazu czy wypadku NFZ zapłaci za leczenie. Fundusz sfinansuje również transport sanitarny, ale tylko pod warunkiem, że zgodę na to wyrazi jego prezes.
Europejska karta ubezpieczenia zdrowotnego uprawnia do bezpłatnych świadczeń zdrowotnych na terenie innych państw Unii Europejskiej. Oznacza to, że jeżeli ulegniemy wypadkowi np. na stoku narciarskim w Austrii, to zostanie nam udzielona pomoc medyczna na takich samych zasadach jak Austriakowi.
W przypadku wyjazdów turystycznych karta zachowuje ważność tylko przez dwa miesiące. Jeśli swyjeżdżamy na zimowy wypoczynek np. z dziećmi, również one otrzymają kartę.

Wniosek o kartę

Aby uzyskać EKUZ, należy złożyć wniosek o jej wydanie we właściwym ze względu na zamieszkanie oddziale wojewódzkim lub delegaturze NFZ. Wniosek jest dostępny w oddziałach funduszu. Można go również pobrać ze strony internetowej www.nfz.gov.pl. Należy do niego dołączyć dowód ubezpieczenia zdrowotnego. Może to być np. druk ZUS RMUA poświadczający opłacanie składki zdrowotnej przez pracodawcę. Aby dzieci dostały kartę, musimy zaznaczyć to we wniosku. W tym przypadku należy również dołączyć dokument od pracodawcy potwierdzający zgłoszenie dziecka przez jednego z rodziców do ubezpieczenia zdrowotnego. Należy również wykonać kserokopię aktualnej legitymacji szkolnej, a w przypadku studenta – książeczki studenckiej.
Wypełniony wniosek wraz z załącznikami należy złożyć w Funduszu. Można to zrobić osobiście, drogą pocztową lub przefaksować.
Formalności związane w wydaniem karty najlepiej załatwić na dwa tygodnie przez planowanym wyjazdem, bo zachowuje ona swoją ważność tylko przez osiem tygodni. Natomiast emeryci i renciści otrzymują ją na pięć lat.



Prawo do bezpłatnych świadczeń

EKUZ uprawnia do korzystania z niezbędnych świadczeń zdrowotnych w innym państwie członkowskim w takim zakresie, który umożliwi kontynuowanie zaplanowanego pobytu bez konieczności jego przerywania. To oznacza, że jeżeli złamiemy rękę, to zostanie nam założony gips i udzielona niezbędna pomoc – taka, byśmy nie musieli rezygnować z pozostałej części wypoczynku.
Dzięki karcie możemy jednak korzystać ze świadczeń zdrowotnych tylko w tych placówkach, które działają w ramach powszechnego systemu ochrony zdrowia. Wtedy mamy pewność, że zapłaci za nie NFZ. Koszty leczenia w prywatnych placówkach ponosi pacjent.

Dodatkowe opłaty

W większości państw także placówki, działające w ramach powszechnego systemu ochrony zdrowia, pobierają pewne opłaty od ubezpieczonych. EKUZ nie zwalnia z poniesienia tych kosztów. Z takimi wydatkami muszą się liczyć osoby wyjeżdżające na narty do Austrii, Włoch czy Francji. Na terenie Niemiec każdy płaci 10 euro w trakcie pierwszej wizyty u lekarza rodzinnego. Tyle samo kosztuje każdy dzień pobytu w szpitalu (dopiero po 28 dniach pobyt tam jest bezpłatny). Takie koszty będzie musiał ponieść także polski obywatel i nie są one zwracane po powrocie do kraju.
Posiadanie EKUZ nie zapewnia bezpłatnego leczenia w prywatnych przychodniach i szpitalach. Warto więc, jeszcze przed wyjazdem na wypoczynek doubezpieczyć się i wykupić komercyjne ubezpieczenie od nieszczęśliwych wypadków. Taka polisa pokryje także koszty ewentualnego transportu chorego z powrotem do Polski.



Zbierać rachunki

W sytuacji gdy mimo posiadania karty i korzystania ze świadczenia, które nie jest objęte żadnymi dodatkowymi opłatami, pacjent będzie zmuszony do zapłacenia za nie, powinien on zbierać wszystkie faktury i rachunki. Potwierdzą one, po powrocie do kraju, jakie koszty ponieśliśmy i czy faktycznie zostały one od nas niesłusznie pobrane. Wtedy można się ubiegać od NFZ o ich zwrot. W tym celu należy wypełnić odpowiedni wniosek i dołączyć do niego wszystkie zebrane rachunki za leczenie. Trzeba liczyć się z tym, że zwrot tych kosztów może potrwać nawet kilka miesięcy.

Zamiast karty certyfikat

Jeżeli przed wyjazdem nie uda się nam wyrobić EKUZ lub po prostu o tym zapomnimy, nie oznacza to jeszcze, że w przypadku choroby, wypadku lub konieczności pobytu w szpitalu będziemy musieli za wszystkie wykonane badania zapłacić z własnej kieszeni. Osoba, która jest uprawniona do posiadania karty, ale jej nie wyrobiła, powinna skontaktować się telefonicznie, faksem lub za pośrednictwem osoby pozostającej w kraju z właściwym ze względu na miejsce zamieszkania oddziałem funduszu. Jego pracownicy wystawią tzw. certyfikat zastępczy. Jest to dokument zastępujący EKUZ. Fundusz może przesłać taki certyfikat pocztą pod wskazany adres lub w nagłych przypadkach faksem bezpośrednio np. do szpitala w Niemczech, Francji czy Irlandii, czyli tam, gdzie aktualnie przebywamy na leczeniu.
Także brak certyfikatu nie oznacza jeszcze, że nie zostanie udzielona nam niezbędna pomoc medyczna. Trzeba się jednak liczyć z tym, że za wszystkie koszty leczenia zapłacimy z własnych pieniędzy i dopiero po powrocie do kraju będziemy mogli się starać o ich zwrot z NFZ.

Transport sanitarny

W większości krajów UE transport sanitarny jest odpłatny. Jeżeli narciarz ulegnie wypadkowi na stoku i będzie musiał przylecieć po niego helikopter, to również za ten środek transportu pacjent zapłaci z własnych środków. NFZ zapłaci jednak za transport sanitarny do kraju, jeżeli koszt leczenia za granicą okazałby się wyższy niż na miejscu w Polsce. W takiej sytuacji należy wystąpić o zgodę do prezesa NFZ (za pośrednictwem właściwego ze względu na miejsce zamieszkania oddziału Funduszu).



Ważne
Europejska karta ubezpieczenia zdrowotnego jest wydawana bezpłatnie przez NFZ. Bez dołączenia do wniosku o jej wydanie dokumentu potwierdzającego objęcie ubezpieczeniem zdrowotnym nie dostaniemy karty
Za co zapłacimy w wybranych państwach UE
Irlandia
● Leczenie będące skutkiem wypadku drogowego,
● transport sanitarny.
Wielka Brytania
● Za leki osoby dorosłe ponoszą opłatę ryczałtową w wysokości 6,40 funta za każdy przepisany lek,
● leczenie stomatologiczne – zryczałtowana opłata za badanie i 80 proc. kosztów leczenia,
● transport sanitarny.
Hiszpania
● Leczenie stomatologiczne (pełna odpłatność),
n leki refundowane – opłata 40 proc., pozostałe odpłatne w 100 proc.
Francja
● Świadczenia ambulatoryjne i leki – 100 proc. odpłatności (ale część poniesionych kosztów jest później zwracana przez lokalną kasę chorych),
● porada lekarza ogólnego – 20 euro,
● porada lekarza specjalisty – 27 euro,
● pobyt w szpitalu – za jedne dzień 15 euro.



Włochy
● Porada lekarza – 36 euro,
● Leczenie stomatologiczne.
Niemcy
● Pierwsza wizyta u lekarza ogólnego – 10 euro na kwartał,
● pierwsza wizyta u lekarza stomatologa – 10 euro na kwartał,
● wizyta u lekarza specjalisty bez skierowania – 10 euro,
● pobyt w szpitalu – za jedne dzień 10 euro,
● leki na receptę – dopłata nie mniej niż 5 euro, nie więcej niż 10 euro.
Austria
● Pobyt w szpitalu – za jeden dzień 10–15 euro,
● leczenie stomatologiczne (częściowa odpłatność),
● leki na receptę – bezzwrotna opłata w wysokości 4,45 euro,
● transport sanitarny.
Norwegia
● Wizyta u lekarza rodzinnego (125 NOK),
● porada specjalisty (265 NOK),
● badania laboratoryjne,
● materiały wykorzystane w trakcie udzielania porady,
● opieka ambulatoryjna w szpitalu.
Szwecja
● Za poradę lekarza ogólnego i specjalisty – opłata jest zróżnicowana w zależności od hrabstwa,
● za leczenie stomatologiczne, ale tylko do pewnego limitu,
● za porady ambulatoryjne w szpitalu,
● za każdy dzień pobytu w szpitalu,
● za transport sanitarny – nawet w nagłym przypadku.
Podstawa prawna
Rozporządzenie ministra zdrowia z 27 grudnia 2007 r. w sprawie wniosku o leczenie lub badania diagnostyczne poza granicami kraju oraz pokrycie kosztów transportu (Dz.U. nr 249, poz. 1867 z późn. zm.).
Rozporządzenie Rady (EWG) nr 1408/71 w sprawie stosowania systemów zabezpieczenia społecznego do pracowników najemnych, osób prowadzących działalność na własny rachunek i do członków ich rodzin przemieszczających się we Wspólnocie.