Organizacja związkowa zawarła z pracodawcą porozumienie o zawieszeniu stosowania niektórych przepisów prawa pracy z powodu trudnej sytuacji finansowej pracodawcy. Pracownicy uważają, że sytuacja firmy jest bardzo dobra, nie zgadzają się więc na ograniczenie swoich praw. Czy mogą wystąpić do sądu, aby ten zbadał, czy sytuacja firmy uzasadnia takie działanie pracodawcy i związków?
Zgodnie z art. 91 k.p. jeżeli jest to uzasadnione sytuacją finansową pracodawcy, może być zawarte porozumienie o zawieszeniu stosowania w całości lub w części przepisów prawa pracy, określających prawa i obowiązki stron stosunku pracy. Jak wynika z literalnego brzemienia powołanego wyżej artykułu, przesłanką zawarcia porozumienia pomiędzy pracodawcą a zakładową organizacją związkową jest trudna sytuacja ekonomiczna pracodawcy. Pojęcie sytuacji finansowej, jakim posłużono się w przedmiotowym artykule, jest zwrotem niedookreślonym. Oznacza to, że okoliczności uzasadniające zawarcie porozumienia zawieszającego powinny być oceniane ze względu na okoliczności konkretnego przypadku.
Czy oceny takiej może dokonać sąd? Mając na uwadze wyrok Sądu Najwyższego z 6 grudnia 2005 r. (III PK 91/05, OSNP 2006/21-22/316), wydaje się, że nie. Zgodnie z przywołanym wyrokiem sytuacja finansowa pracodawcy stanowiąca podstawę zawieszenia stosowania przepisów prawa pracy lub postanowień umów o pracę nie podlega kontroli sądu. Sytuacja finansowa pracodawcy, zdaniem SN, jest przesłanką na tyle ogólną, że jej ocena dokonana przez partnerów społecznych nie powinna podlegać ponownej weryfikacji przez sąd.
Biorąc pod uwagę powyższe, należy stwierdzić, że w analizowanym stanie faktycznym pracownicy nie mogą wystąpić do sądu, aby ten zbadał, czy sytuacja firmy uzasadnia zawarcie porozumienia przez pracodawcę i organizację związkową. Oczywiście fakt ten nie wyłączna możliwości sądowej oceny legalności tego porozumienia, w szczególności w odniesieniu do trybu jego zawarcia, a także kryteriów w nim przyjętych z punktu widzenia obowiązku równego traktowania i zakazu dyskryminacji.