W przyszłym roku powody do zadowolenia będą mieć emeryci i renciści oraz nauczyciele. Wyższe zasiłki otrzymają też osoby bezrobotne.
Prawie 10 mln osób otrzymujących świadczenia emerytalno-rentowe może liczyć na blisko 4-proc. podwyżkę. Pensje nauczycieli wzrosną o 7 proc.
Od przyszłego roku wzrośnie też płaca minimalna i związane z nią świadczenia. Mniej optymistyczne informacje dotyczą osób wynagradzanych z budżetu państwa. Ze względu na trudną sytuację państwowej kasy zarówno urzędnicy służby cywilnej, jak i pracownicy tzw. służb mundurowych będą zarabiać niemal tyle samo ile w tym roku.

Wzrosną renty i emerytury

9,8 mln osób pobierających świadczenia emerytalno-rentowe otrzyma blisko 4-proc. podwyżkę.
Marcowa podwyżka będzie dotyczyć:
● 7,5 mln osób otrzymujących z ZUS emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy i renty rodzinne,
● 0,4 mln osób otrzymujących z ZUS renty socjalne, zasiłki i świadczenia przedemerytalne,
● 1,45 mln osób otrzymujących emerytury i renty z KRUS,
● około 350 tys. świadczeniobiorców tzw. służb mundurowych – żołnierzy i funkcjonariuszy.
Wysokość podwyżki zależy od wskaźnika waloryzacji. A ten uwzględni:
● średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług – szacowany przez resort finansów na 3,5 proc.,
● 20 proc. realnego wzrostu średniej płacy (można szacować, że cały wzrost wyniesie 1,5 proc.).
Marcowa podwyżka uwzględni więc tegoroczną inflację (3,5 proc.) i 20 proc. wzrostu płac (0,3 proc.). Wskaźnik waloryzacji wyniesie około 103,8 proc.
Przez ten wskaźnik zostaną pomnożone wszystkie świadczenia przysługujące ostatniego dnia lutego. Wyższe świadczenia osoby otrzymają we własnych terminach płatności. Na przykład w ZUS przypadają one dla emerytur ze starego systemu na 1., 5.,10., 15., 20. oraz 25. dnia każdego miesiąca.
Podwyżka o 3,8 proc. spowoduje, że osoba otrzymująca z ZUS przeciętną emeryturę, wynoszącą 1615 zł, zyska w marcu 62 zł brutto. Dla osoby otrzymującej 2000 zł brutto zysk wyniesie 76 zł brutto, a osobna otrzymująca najniższą emeryturę zyska 26 zł.



Wyższa płaca minimalna

1317 zł wyniesie od stycznia minimalna płaca. Wzrośnie o 41 zł.
Pracodawcy, którzy w umowie o pracę wpisali obowiązującą w tym roku kwotę minimalnego wynagrodzenia (1276 zł) muszą wręczyć pracownikom aneksy do umów o pracę. Firmy, które w umowie z pracownikiem określiły, że ich wynagrodzenie stanowi równowartość najniższego wynagrodzenia, nie muszą ich zmieniać
Dzięki tej podwyżce w przyszłym roku zarobią też więcej pracownicy, którzy rozpoczynają pracę. Ich wynagrodzenie w pierwszym roku pracy nie może być niższe niż 80 proc. minimalnej pensji (czyli 1053,60 zł od stycznia 2010 r.).
Podwyżka wpłynie też na wysokość innych świadczeń. Od stycznia wzrośnie wynagrodzenie pracownika za tzw. przestój w pracy, czyli za czas niewykonywania pracy, jeżeli podwładny był gotów do jej wykonywania, ale z winy pracodawcy nie mógł jej świadczyć. Za okres ten podwładnemu przysługuje wynagrodzenie wynikające z jego osobistego zaszeregowania (a jeśli taki składnik nie został wyodrębniony – 60 proc. wynagrodzenia). Płaca ta nie może być jednak niższa od minimalnej pensji.
Wzrośnie też wysokość dodatku, jaki przysługuje pracownikom za pracę nocną. Obejmuje ona osiem godzin pracy między godzinami 21 a 7. Na przykład za przepracowanie 70 godz. w porze nocnej w styczniu 2010 r. pracownik powinien otrzymać dodatek w wysokości ponad 115 zł.
Wyższe będą też odprawy wypłacane osobom, z którymi pracodawca rozwiązał stosunek pracy w ramach grupowego zwolnienia. Ich wysokość nie może przekraczać kwoty 15-krotnego minimalnego wynagrodzenia. W przyszłym roku odprawa ta wyniesie więc do 19,75 tys. zł.
Wzrośnie też wysokość odszkodowań, jakie pracodawca musi wypłacać pracownikom lub kandydatom do pracy, wobec których naruszył zasadę równego traktowania w zatrudnieniu. Sądy nie mogą orzekać w tego typu sprawach odszkodowań niższych od płacy minimalnej.

Zasiłek wyższy o 142 zł

717 zł wyniesie od stycznia zasiłek dla bezrobotnych. Obecnie jego podstawowa kwota to 575 zł.
Osoby, które po nowym roku zarejestrują się jako bezrobotne, przez pierwsze trzy miesiące otrzymają zasiłek w kwocie 717 zł, a przez pozostały okres (trzy lub dziewięć miesięcy) – 563 zł. Jeśli bezrobotny w tym roku, np. od grudnia, ma prawo do 575 zł zasiłku (podstawowa kwota), to także w styczniu i w kolejnych miesiącach (łącznie przez sześć lub 12 miesięcy) otrzyma 575 złotych.
Bezrobotny może otrzymywać zasiłek przez 6 lub 12 miesięcy. Krócej, jeśli mieszka na terenie powiatu, w którym stopa bezrobocia jest niższa niż przeciętna stopa bezrobocia. Dłużej, jeśli mieszka w powiecie, w którym stopa bezrobocia przekracza 1,5 przeciętnej stopy bezrobocia w kraju. Przez 12 miesięcy zasiłek może też pobierać m.in. bezrobotny, który ma ukończone 50 lat i przez co najmniej 20 lat pracodawca płacił za niego składki na Fundusz Pracy.



Wyższe pensje nauczycieli

600 tys. nauczycieli otrzyma od września 7-proc. podwyżkę wynagrodzeń.
Kwota bazowa z ustawy budżetowej będąca podstawą wyliczania średniego wynagrodzenia nauczycieli wzrośnie w 2010 roku o 7 proc. – z 2286,75 zł do 2446,82 zł. Samorządy tę podwyżkę będą musiały wpłacić nauczycielom do końca września z wyrównaniem od nowego roku szkolnego.
Średnie wynagrodzenie stażysty wynosi 100 proc. kwoty bazowej, kontraktowych – 111 proc. (wyniesie więc od września 2716 zł), mianowanego 144 proc. (3523 zł), dyplomowanego 184 proc. (4502 zł).
Nowością jest konieczność informowania przez samorządy o wysokości uzyskanych średnich w danym roku kalendarzowym. W sytuacjach, gdy z różnych przyczyn w grupie np. nauczycieli stażystów okaże się w styczniu, że średnie wymagane ustawą nie zostały osiągnięte, będzie im wypłacany tzw. dodatek uzupełniający.

Mało urzędników z podwyżką

360 tys. osób pracujących w służbie cywilnej i samorządach nie otrzyma w 2010 r. znaczących podwyżek. Dyrektorzy urzędów mogą je jednak przyznawać indywidualnie.
Kwota bazowa, będącą podstawą obliczania płac urzędników służby cywilnej (SC), będzie wynosić tyle samo, ile w tym roku – 1873,84 zł. Wszyscy członkowie SC stracą też dodatek specjalny. Od 1 stycznia mogą wzrosnąć minimalne płace zaledwie 315 pracowników SC. Osoby pracujące na tzw. stanowiskach wspomagających nie będą mogły zarabiać mniej niż 1499 zł w urzędach centralnych oraz 1311 zł w skarbówce i inspekcjach. Najmniej zarabiający podwyżki mogą otrzymać jednak dopiero w 2011 roku. Od nowego roku zostanie jednak zlikwidowany tzw. limit mianowań. Dyrektorzy urzędów będą więc mogli swobodnie gospodarować środkami na płace. Mogą zdecydować, czy chcą zatrudnić więcej osób za mniejsze wynagrodzenie.
Inaczej wygląda sposób wynagradzania pracowników samorządowych. Ich pensja zależy głównie od gmin. Jej wysokość musi zawierać się w przedziale płac dla zajmowanego stanowiska i nie może być wyższa od maksymalnej kwoty zaszeregowania. Gminy od tego roku samodzielne (bez rządowych limitów) decydują też o wysokości maksymalnego wynagrodzenia pracowników.

Żołnierze bez podwyżek

200 tys. policjantów i żołnierzy będzie mieć zamrożone pensje.
Przeciętne miesięczne uposażenie policjanta wyniesie 4036 złotych, tyle ile w tym roku. Przeciętne wynagrodzenie pracowników cywilnych policji ma wynieść 2613 zł. Wydatki przewidywane na płace Państwowej Straży Pożarnej wyniosą 2,2 mld zł, co w porównaniu z rokiem 2009 oznacza spadek o 1,3 proc. Przeciętne miesięczne uposażenie strażaka podobnie jak w tym roku wyniesie 3945 zł. Przeciętne miesięczne uposażenie funkcjonariusza Straży Granicznej również się nie zmieni i wyniesie 4067 zł.
Nie zmienią się też stawki uposażeń żołnierzy zawodowych. Szeregowy zawodowy będzie zarabiał 2,5 tys. zł. W korpusie podoficerów uposażenie kaprala wyniesie 2940 zł, a starszego chorążego sztabowego 3,6 tys. zł. W korpusie oficerów major, w zależności od grupy uposażenia, będzie otrzymywał od 4520 do 4850 zł. Ponadto żołnierze po trzech latach służby przysługuje 3-proc. dodatek za wysługę lat, który wzrasta co trzy lata o 1 proc. Maksymalnie może wynieść 30 proc. uposażenia zasadniczego.

Więcej świadczeń pielęgnacyjnych

520 zł wynosi miesięcznie świadczenie pielęgnacyjne. Od stycznia nie będzie obowiązywać kryterium dochodowe do niego uprawniające.
Osoba, na której zgodnie z kodeksem rodzinnym i opiekuńczym ciąży obowiązek alimentacyjny i która rezygnuje z pracy, aby opiekować się niepełnosprawnym członkiem rodziny, może ubiegać się w gminie o świadczenie pielęgnacyjne. Wynosi ono 520 zł miesięcznie. Od stycznia otrzymywanie tego świadczenia będzie niezależne od osiąganych dochodów. Do tej pory przysługiwało, gdy dochody na osobę w rodzinie nie przekraczały 583 zł.