Urodziłam dziecko i przebywałam na urlopie macierzyńskim. Właśnie wróciłam do pracy po jego zakończeniu. Czy mogę domagać się od pracodawcy szczególnego traktowania? Czy przysługują mi jakieś specjalne przywileje?

Tak
Przepisy kodeksu pracy umożliwiają pani skorzystanie z wielu uprawnień.
Przede wszystkim zgodnie z art. 1867 kodeksu pracy pracownik uprawniony do urlopu wychowawczego może złożyć pracodawcy wniosek o obniżenie jego wymiaru czasu pracy do wymiaru nie niższego niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy w okresie, w którym mógłby korzystać z takiego urlopu. Może więc pani złożyć wniosek, w którym należy wskazać, iż w pewnym okresie chciałaby pani pracować np. sześć godzin dziennie. Pracodawca jest zobowiązany go uwzględnić. Należy jednak pamiętać, iż takie obniżenie wymiaru czasu pracy łączy się z obniżeniem wynagrodzenia. Celowe byłoby więc podpisanie z pracodawcą aneksu do umowy o pracę.
Warto pamiętać, że pracownicy karmiącej dziecko piersią przysługują dwie półgodzinne przerwy w pracy, które są wliczane do czasu pracy. Jeżeli kobieta karmi więcej niż jedno dziecko, wtedy obie przerwy trwają po czterdzieści pięć minut. Oczywiście na pani wniosek przerwy mogą być udzielane łącznie. Zgodnie z przepisami kodeksu pracy uprawnienie to dotyczy pracownicy, która pracuje co najmniej cztery godziny dziennie, przy czym w przypadku zatrudnienia w wymiarze od czterech do sześciu godzin dziennie, przysługuje tylko jedna półgodzinna przerwa.
Na marginesie można jeszcze wskazać, iż z przepisów kodeksu pracy nie wynika jednoznacznie, czy uprawnienie wynikające z art. 1867 k.p. jest alternatywne w stosunku do uprawnienia do przerwy na karmienie z art. 187 k.p. Wydaje się jednak, iż pracownica może z nich skorzystać jednocześnie. Co oznacza, iż pomimo obniżonego wymiaru czasu pracy ma prawo żądać przerwy na karmienie piersią, która w przypadku sześciogodzinnej pracy wynosi pół godziny. Dodatkowo można jeszcze wskazać na kodeksowe uprawnienia związane z wychowywaniem przez pracownika dziecka do czternastu lat. Przysługuje mu wówczas zwolnienie od pracy w wymiarze dwóch dni w każdym roku z zachowaniem prawa do wynagrodzenia.
AGNIESZKA SIWY
radca prawny, Kancelaria Prawna Chałas i Wspólnicy, oddział Gdańsk
PODSTAWA PRAWNA
Art. 1867, art. 187, art. 188 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 z późn. zm.).