W procesie rozwiązania umowy o pracę z pracownicą w ciąży bez wypowiedzenia z jej winy istotną rolę odgrywa organizacja związkowa reprezentująca pracownicę. Czy rozwiązanie umowy z kobietą w ciąży w tym trybie jest możliwe, jeżeli u pracodawcy nie działa taka organizacja?
Prawo pracodawcy do rozwiązania umowy o pracę z kobietą w ciąży bez wypowiedzenia z przyczyn przez nią zawinionych ograniczone jest koniecznością uzyskania zgody reprezentującej ją organizacji związkowej (art. 177 par. 1 kodeksu pracy) Treść przepisu wprowadzającego ten wymóg może prowadzić do wniosku, iż zgoda organizacji związkowej jest w każdym przypadku warunkiem niezbędnym do rozwiązania umowy na podstawie art. 52 k.p.
Tymczasem element zgody nie jest bezwzględnie stosowany w stosunku do wszystkich pracownic. Stanowi on dodatkowy instrument ochrony stosunku pracy, ale jedynie dla tych pracownic w ciąży, które wskażą reprezentujący je związek zawodowy. W konsekwencji brak takiego wskazania zwalnia pracodawcę z obowiązku uzyskania zgody instancji związkowej (zob. uchwała Sądu Najwyższego z 8 marca 2008 r., II PZP 2/08, OSNP 2008 nr 15–16, poz. 211).
Nieistnienie w zakładzie pracy organizacji związkowej reprezentującej pracownicę w ciąży nie powoduje skutku w postaci braku możliwości rozwiązania z nią umowy o pracę w trybie art. 52 k.p. W ocenie Sądu Najwyższego przyjęcie odmiennej interpretacji przepisu oznaczałoby, że pracownice nienależące do związków zawodowych znajdowałyby się w korzystniejszej sytuacji niż te, które do związku zawodowego przystąpiły. Te pierwsze bowiem nie mogłyby zostać zwolnione bez wypowiedzenia, podczas gdy w odniesieniu do drugiej grupy byłoby to możliwe, gdyż nie można uznać, że w każdym przypadku organizacja związkowa odmawiałaby udzielenia zgody na rozwiązanie umowy.