12 listopada 2007 r. pracownik złożył do sądu pracy powództwo o zapłatę 2344 zł z tytułu odpowiedzialności deliktowej. 3 grudnia uzyskał informację, że sprawa została zakwalifikowana jako sprawa cywilna wobec charakteru roszczenia, a także ustania stosunku pracy i zakończenia działalności przez pracodawcę już w lipcu 2007 r. W związku z tym, że roszczenie obejmowało późniejszy okres, została ona zarządzeniem przewodniczącego przekazana do wydziału cywilnego tego sądu. Czy takie rozstrzygnięcie można zaskarżyć zażaleniem?

W takiej sytuacji strona nie ma żadnej możliwości manewru i skontrolowania decyzji sądu. Zażalenie jako niedopuszczalne zostanie odrzucone na mocy art. 370 k.p.c. w zw. z art. 397 par. 2 k.p.c. i 398 k.p.c. W analizowanym stanie faktycznym nie ma po prostu decyzji nadającej się do zaskarżenia zgodnie z art. 394 k.p.c. Musimy bowiem odróżnić zaskarżalne postanowienie o przekazaniu sprawy do sądu właściwego od niezaskarżalnego zarządzenia przewodniczącego zmieniającego wydział w obrębie tego samego sądu. Pierwsza instytucja uregulowana jest w art. 200 k.p.c., zgodnie z nim sąd, który stwierdzi swą niewłaściwość, przekaże sprawę sądowi właściwemu. Sąd, któremu sprawa została przekazana, jest związany postanowieniem o przekazaniu (nie dotyczy to przekazania sprawy sądowi wyższego rzędu). Czynności dokonane w sądzie niewłaściwym pozostają w mocy. Z kolei przekazanie zarządzeniem jest uregulowane w par. 55 ust. 1 regulaminu sądowego. Zgodnie z nim, jeżeli pismo wszczynające postępowanie wpłynęło do wydziału, który nie jest właściwy w sprawie, przewodniczący wydziału, przed jego rejestracją w danym wydziale, zarządza niezwłoczne przekazanie pisma zgodnie z właściwością. O przekazaniu pisma do innego wydziału kierownik sekretariatu informuje biuro podawcze sądu. To drugie orzeczenie przybierające techniczną formę zarządzenia jest niezaskarżalne. Takie stanowisko zajął Sąd Najwyższy w uchwale z 14 marca 1989 r. (III PZP 45/88, OSNC/1989/11/67), stwierdzając, że: przekazanie sprawy pomiędzy wydziałem cywilnym a sądem pracy (wydziałem pracy) - i odwrotnie - w tym samym sądzie następuje na podstawie zarządzenia przewodniczącego lub postanowienia sądu niepodlegających zaskarżeniu w drodze zażalenia. Podział sądów powszechnych na jednostki organizacyjne (...) dotyczy już jedynie wewnętrznej struktury i organizacji tych sądów. Wyodrębnione w ramach tak dokonanego podziału jednostki organizacyjne sądów, bez względu na ich nazwę (sądy pracy, sądy rodzinne, wydziały), nie mogą być uznane w świetle przytoczonych przepisów kodeksu postępowania cywilnego wzajemnie wobec siebie za różne sądy. Od tej zasady istnieje jednak wyjątek dotyczący zmiany trybu rozpoznawania sprawy. Jeśli bowiem jest on zmieniany, np. z procesu na postępowanie nieprocesowe i dochodzi jednocześnie do zmiany wydziału, to wówczas stosuje się art. 201 k.p.c. Od takiego postanowienia przysługuje zażalenie na podstawie art. 394 par. 1 pkt 1 k.p.c. Dotyczy to np. sytuacji, gdy małżonek pracownika złożył w wydziale pracy wniosek o nakazanie wypłacenia do jego rąk w całości lub części wynagrodzenia za pracę należnego współmałżonkowi, który to wniosek podlega rozpoznaniu w trybie nieprocesowym.
Zarządzenie o przekazaniu sprawy do wydziału cywilnego po stwierdzeniu, iż sprawa nie ma charakteru sprawy z zakresu prawa pracy, nie podlega zaskarżeniu.
ADAM MALINOWSKI
radca prawny
PODSTAWA PRAWNA
Par. 55 rozporządzenia ministra sprawiedliwości z 23 lutego 2007 r. - Regulamin urzędowania sądów powszechnych (Dz.U. nr 38, poz. 249).
Art. 200, art. 370 w zw. z art. 397 par. 2 i art. 398 ustawy z 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. nr 43, poz. 296 z późn. zm.).