Tylko 14 proc. polskich sześciolatków nie ma problemów z próchnicą. Tymczasem według zaleceń Światowej Organizacji Zdrowia 80 proc. dzieci powinno mieć zdrowe zęby.
Kilka dni temu w biurze rzecznika praw dziecka odbyło się specjalne spotkanie z autorytetami w dziedzinie stomatologii dziecięcej. Statystyki są alarmujące.
Stan uzębienia polskich dzieci jest od lat na najniższym poziomie nie tylko w Europie, ale i na świecie. Na spotkaniu u rzecznika praw dziecka Marka Michalaka konsultant krajowy w dziedzinie stomatologii dziecięcej prof. Barbara Adamowicz-Klepalska przedstawiała wyniki badań z 2008 roku. Okazuje się, że 85,4 proc. 6-latków, 94 proc. 15-latków i 96 proc. 18-latków cierpi na próchnicę. Z tego powodu co dziesiąty badany 15-latek miał usunięty co najmniej jeden stały ząb.
W Polsce wskaźnik zapadalności na próchnicę utrzymuje się na tym samym poziomie co 30 lat temu. Przeciętnie dzieci mają więcej niż pięć zębów zaatakowanych przez próchnicę. Ich rówieśnicy z zachodu Europy – zaledwie jeden.
Co gorsza, tylko 15 proc. zębów przedszkolaków dotkniętych przez próchnicę jest leczone. Na zachodzie Europy wskaźnik ten wynosi ok. 80 proc. W efekcie spośród 5 zębów mlecznych z próchnicą ponad 4 wymaga leczenia lub usunięcia. W krajach rozwiniętych to statystyki niespotykane.
– W najbliższym czasie rzecznik ponownie zwróci się do ministra zdrowia w sprawie dentobusów – zapowiada biuro prasowe Marka Michalaka. Wcześniej rzecznik już dwukrotnie prosił minister Ewę Kopacz o wysłanie do szkół ekipy stomatologów. W lipcu ubiegłego roku z identyczną propozycją zwróciła się do resortu zdrowia prof. Adamowicz-Klepalska.
– W Polsce przeciętny 12-latek ma trzy zęby z próchnicą. W Szwecji maksymalnie jeden. Dentobusy byłyby bardzo dobrym rozwiązaniem. Przyjeżdżałyby do szkół i brały na przeglądy całe klasy – mówi prof. dr hab. med. Magdalena Wochna-Sobańska, konsultant z województwa łódzkiego.
Przewoźne gabinety dentystyczne, objeżdżałyby szkoły i oferowały zabiegi profilaktyczne i leczenie w ramach ubezpieczenia. Bez dodatkowych opłat.
Jak tłumaczą pracownicy rzecznika praw dziecka, Marek Michalak będzie postulował, by na początek stomatolodzy odwiedzali jedynie szkoły podstawowe. – Od czegoś trzeba zacząć – tłumaczą urzędnicy Michalaka.



Kilka dni temu o dentobusy zapytaliśmy resort zdrowia, ale nie otrzymaliśmy odpowiedzi.
A brak profilaktyki to niejedyny problem. Zdarza się, że rodzic zostaje odesłany z kilku gabinetów i nie udaje się namówić lekarza do przyjęcia dziecka. Wszystko dlatego, że świadczenia są nisko wycenione. – Nie ma nakazu, że w ramach NFZ stomatolog musi przyjąć najmłodsze dzieci. A to są wyjątkowo trudni pacjenci. Często bywa tak, że mija godzina, a dziecko nie pozwala sobie nawet zajrzeć do buzi – tłumaczy prof. Wochna-Sobańska.
Dentyści postulują więc, by zwiększyć wycenę świadczeń dla dzieci, a leczenie tych poniżej trzeciego roku życia potraktować jako odrębną kategorię. Ekstra płatną.
– Założenie plomby do zęba mlecznego kosztuje mniej więcej 30 zł. Jeśli lekarz ma wykonać kontrakt, to zdecydowanie bardziej mu się opłaca wyrwać ząb lub założyć protezę, niż przyjąć dziecko – tłumaczy kolejna uczestniczka spotkania u Michalaka, konsultant z małopolski dr Iwona Sanak. I podkreśla, że w Norwegii udało się zmniejszyć skalę próchnicy u dzieci z 80 do 15 proc. właśnie dzięki zwiększeniu finansowania leczenia dzieci.

Profilaktyka jest ważna

EKSPERT
System leczenia zębów u dzieci powinien być nie tyle poprawiony, ile zbudowany od podstaw. Narodowy Fundusz Zdrowia całkowicie go zaniedbał. Fundusz zaniża wyceny, stawia złe warunki kontraktowania świadczeń i w efekcie zmniejsza dostępność do leczenia dla dzieci. Sytuacja jest gorsza niż kilka lat temu. Kiedyś dzieci w szkołach uczyły się dbać o zęby. Było fluorowanie. Teraz co najwyżej mogą takie akcje organizować gminy z własnych pieniędzy.
Taka profilaktyka powinna wrócić. Wysłanie do szkół dentobusów to też dobry pomysł. Najważniejsze jest jednak, żeby NFZ stworzył odpowiedni standard leczenia.
Lekarz, który przyjmuje dziecko, powinien mu poświęcać odpowiednio dużo czasu. Do leczenia powinien używać najnowszych technologii. Jest np. możliwość podawania znieczulenia bez wkłuwania igły do dziąsła. W przypadku dziecka to bardzo istotne. Oszczędzanie na leczeniu zębów u dzieci nie ma sensu. Niewyleczone choroby zębów u dorosłych przyjmują jeszcze gorsze stadia, a ich leczenie kosztuje naprawdę duże pieniądze.