Przedwstępna umowa o pracę może być zawarta między przyszłym pracownikiem a pracodawcą np. w sytuacji, gdy pracownika obowiązuje jeszcze zakaz konkurencji w poprzedniej firmie. Oczywiście przy założeniu, że konkretne zapisy umowy o zakazie konkurencji tego nie zabraniają. Czy osoba, która zawarła umowę przedwstępną, zawsze może domagać się zawarcia umowy przyrzeczonej?
Przedwstępna umowa o pracę powinna zawierać istotne elementy umowy ostatecznej. W przeciwnym wypadku strony stosunku pracy mogą dochodzić od siebie jedynie odszkodowania.
Do istotnych elementów umowy ostatecznej należą: rodzaj umowy, miejsce pracy, wynagrodzenie, wymiar czasu pracy, a także data rozpoczęcia pracy. Data rozpoczęcia nie musi być określona kalendarzowo. Może być wskazana poprzez odniesienie do jakiegoś zdarzenia, np. rozwiązanie przez pracownika stosunku pracy z poprzednim pracodawcą.
Jeżeli pracownik lub pracodawca nie będą chcieli zawrzeć umowy ostatecznej, wówczas każda ze stron może domagać się w sądzie zawarcia takiej umowy. Żądanie można zgłosić przez okres jednego rok od dnia, w którym miała być zawarta umowa ostateczna. Orzeczenie sądu zastępuje oświadczenie woli, np. pracodawcy, który uchyla się od zawarcia umowy, i doprowadza do zawarcia umowy ostatecznej (art. 1047 k.p.c.). Jeżeli propozycja umowy ostatecznej nie odzwierciedla postanowień umowy przedwstępnej, wówczas pracownik może się domagać zawarcia umowy o takiej treści, na jaką się strony umawiały. Dotyczy to w szczególności wysokości wynagrodzenia czy też zajmowanego stanowiska. Jeżeli jakieś zapisy istniejące w umowie przedwstępnej nie zostaną wprowadzone do umowy ostatecznej a strony wyrażą na to zgodę, wówczas nie mogą się one powoływać na postanowienia umowy przedwstępnej. Zostanie ona bowiem skonsumowana poprzez zawarcie umowy ostatecznej (por. wyrok SN z 9 lutego 2000 r. I PKN 528/99, OSNP 2001/13/437).
Jeżeli umowa przedwstępna nie zawiera wszystkich istotnych elementów umowy ostatecznej, a któraś ze stron uchyla się od jej zawarcia, wówczas druga strona ma prawo jedynie żądać odszkodowania. Można domagać się naprawienia szkody, którą strona poniosła przez to, że liczyła na zawarcie umowy ostatecznej.