Założenia do nowego systemu egzaminów końcowych dostosowanych do podstawy programowej, która od września będzie obowiązywać uczniów pierwszych klas szkół podstawowych i gimnazjalnych, przedstawiła w czwartek minister edukacji narodowej Katarzyna Hall.

"Uczniów, którzy od września rozpoczną naukę w szkole podstawowej i gimnazjum, będzie obowiązywała nowa podstawa programowa i nowe wymagania, w związku z tym ich nauka musi się zakończyć zupełnie nowymi egzaminami" - powiedziała Hall.

Jak zaznaczyła, pierwsze egzaminy w nowym systemie odbędą się w 2012 r. dla gimnazjalistów i w 2015 r. dla uczniów szkół podstawowych i szkół ponadgimnazjalnych. "Nie ma tutaj żadnej rewolucji. Uczniowie, którzy uczą się teraz na przykład w drugich klasach podstawówek i gimnazjów, będą zdawać egzaminy na starych zasadach" - uspokajała minister edukacji.

W jej opinii, jedną z najważniejszych zmian będzie to, że nowe egzaminy mają trzykrotnie, na każdym etapie edukacji (po szkole podstawowej, gimnazjum i szkole ponadgimnazjalnej), "dokładnie i w podobny sposób sprawdzać wiedzę i umiejętności uczniów z języka polskiego, matematyki i języka obcego".

Egzamin po szkole podstawowej będzie się składał ze sprawdzianu poznawczego, a także, co jest nowością, ze sprawdzianu z języka obcego. W sprawdzianie poznawczym - tłumaczyła Hall - przewidziano testy polonistyczne i matematyczne, wypowiedź pisemną na podany temat oraz zadania matematyczne wymagające prezentacji toku rozumowania.

Egzamin gimnazjalny będzie się składał, tak jak dotychczas, z trzech części pisemnych w systemie zewnętrznym oraz dodatkowo z wewnętrznej części ustnej. "Ten egzamin będzie przypominał w dużej mierze obecny; też będzie miał część humanistyczną, matematyczno-przyrodniczą i egzamin z języka obcego, ale z tą różnicą, że egzamin humanistyczny będzie miał wynik podzielony na rezultat polonistyczny i historyczno-społeczny, a egzamin matematyczno-przyrodniczy będzie miał wyodrębniony wynik matematyczny i wynik przyrodniczy" - powiedziała minister.

Dodała, że egzamin z języka obcego "będzie podzielony na część podstawową dla tych, którzy dopiero zaczynają naukę w gimnazjum, oraz część rozszerzoną dla kontynuujących naukę".

Nowością przy egzaminie gimnazjalnym będzie obowiązkowy egzamin ustny polegający na ocenie projektu wykonanego zespołowo. "Każdy uczeń będzie musiał wspólnie z jakąś grupą kolegów na wybrany temat przygotować projekt, który będzie oceniany jako efekt pracy zespołowej" - zapowiedziała Hall i dodała, że egzamin ten będzie przeprowadzany zgodnie z regułami ustalonymi w każdej szkole.

Ponadto czas trwania pisemnych części egzaminów, zarówno po szkole podstawowej, jak i po gimnazjum, będzie dostosowany do potrzeb dyslektyków, bez wymagania odrębnych zaświadczeń.

W przypadku egzaminu po szkole ponadgimnazjalnej, świadectwo dojrzałości otrzymają ci, którzy "zdają na określonym poziomie egzaminy o wymaganiach podstawowych z języka polskiego, matematyki i wybranego języka obcego". Uczniowie będą musieli zdać egzaminy ustne z języka polskiego i języka obcego, zorganizowane zgodnie z precyzyjnie zdefiniowaną procedurą. Będzie obowiązywał egzamin pisemny na poziomie rozszerzonym z co najmniej dwóch przedmiotów spośród trzech: języka polskiego, matematyki i języka obcego.

Jednocześnie minister edukacji przypomniała, że od 2010 r. na maturze trzeba będzie obowiązkowo zdawać matematykę.

Nowa podstawa programowa, w związku z którą będą zmiany na egzaminach końcowych - jak wyjaśniała Hall - napisana jest w języku wymagań, co pozwoli zastąpić dotychczasowe standardy wymagań obowiązujące przy egzaminach. "Jest to bardzo konkretny wykaz wiadomości i umiejętności, które konieczne są na koniec każdego cyklu kształcenia" - tłumaczyła Hall.