Wejście do Unii Europejskiej sprawiło, że coraz więcej osób potrzebuje tłumaczy przysięgłych. Tylko oni bowiem mogą przełożyć na język obcy dane zawarte w dokumentach poświadczających m.in. zdobyte kwalifikacje czy doświadczenie zawodowe albo stan cywilny.
Aby zostać tłumaczem przysięgłym, trzeba spełnić warunki określone w ustawie z 25 listopada 2004 r. o zawodzie tłumacza przysięgłego (Dz.U. nr 273, poz. 2702). Zgodnie z jej postanowieniami w tym zawodzie może pracować osoba, która:
• ma obywatelstwo polskie albo obywatelstwo jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej, państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub na zasadach wzajemności obywatelstwo innego państwa,
• zna język polski,
• ma pełną zdolność do czynności prawnych,
• nie była karana za przestępstwo umyślne, skarbowe lub za nieumyślne przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu obrotu gospodarczego,
• ukończyła magisterskie studia wyższe na kierunku filologia lub na innym kierunku i studia podyplomowe w zakresie tłumaczenia, odpowiednie dla danego języka,
• złożyła z wynikiem pozytywnym egzamin z umiejętności tłumaczenia z języka polskiego na język obcy oraz z języka obcego na język polski.
Z przepisów ustawy nie wynika, że zanim kandydat przystąpi do egzaminu, musi przedstawić dowód potwierdzający spełnienie kryteriów określonych w ustawie. W związku z tym teoretycznie możliwe jest, że kandydat na tłumacza przysięgłego najpierw zda egzamin, a dopiero potem udowodni, że spełnia wymogi formalne.
Aby przystąpić do egzaminu, należy złożyć pisemny wniosek do Ministerstwa Sprawiedliwości.
Egzamin składa się z dwóch części - ustnej i pisemnej. Szczegółową formę jego przeprowadzenia określa rozporządzenie ministra sprawiedliwości z 24 stycznia 2005 r. w sprawie szczegółowego sposobu przeprowadzenia egzaminu na tłumacza przysięgłego (Dz.U. nr 15, poz. 129). Do egzaminu można przystąpić po wpłaceniu na konto resortu sprawiedliwości opłaty w wysokości 800 zł.
Najpierw jest ustna weryfikacja umiejętności. Kandydat tuż przed egzaminem otrzymuje od egzaminatora dwa teksty, a kolejne dwa są mu przez osobę przeprowadzającą egzamin odczytywane lub odtwarzane. Każdy tekst, w tym obowiązkowo pismo specjalistyczne, musi być przetłumaczony z języka obcego na polski i na odwrót.
Część pisemna natomiast odbywa się w miejscu wyznaczonym przez Ministerstwo Sprawiedliwości. Kandydaci również w tej części w ciągu czterech godzin muszą przełożyć cztery teksty.
Zdanie egzaminu z wynikiem pozytywnym nie oznacza automatycznie wpisanie na listę tłumaczy przysięgłych prowadzoną przez resort sprawiedliwości. Trzeba wcześniej dopełnić wszystkich formalności i m.in. skompletować wymagane dokumenty. Oprócz wniosku o wpis na listę tłumaczy konieczne jest także m.in. przedstawienie poświadczonej notarialnie kserokopii dowodu osobistego, a także odpisu dyplomu ukończenia szkoły wyższej.
Lista tłumaczy przysięgłych jest ogłaszana co roku 31 styczna przez Ministerstwo Sprawiedliwości na stronie internetowej.
Ważne!
Według Polskiego Towarzystwa Tłumaczy Przysięgłych i Specjalistycznych, jeśli tłumacz przyjmuje zlecenia od osób fizycznych, wówczas musi zgłosić swoją działalność gospodarczą. Nie ma jednak takiego obowiązku, jeżeli pracuje wyłącznie dla sądów, policji, prokuratur i organów administracji publicznej
WYNAGRODZENIA TŁUMACZY
Przepisy nie określają maksymalnej ani minimalnej wysokości wynagrodzenia pobieranego przez tłumaczy przysięgłych. Oznacza to, że mogą oni swobodnie określać stawki za swoje usługi. Wyjątkiem są tłumaczenia wykonywane na żądanie sądu, prokuratora, policji oraz organów administracji publicznej. Wysokości stawek za takie zlecenie są wskazane w rozporządzeniu ministra sprawiedliwości z 24 stycznia 2005 r. w sprawie wynagrodzenia za czynności tłumacza przysięgłego (Dz.U. nr 15, poz. 131).
Zgodnie z nim stawki wynagrodzenia za sporządzenie poświadczonego tłumaczenia wynoszą:
• za stronę tłumaczenia na język polski:
- z języka angielskiego, niemieckiego, francuskiego i rosyjskiego - 23 zł,
- innego języka europejskiego i z języka łacińskiego - 24,77 zł,
- z języka pozaeuropejskiego posługującego się alfabetem łacińskim - 30,07 zł.
- z języka pozaeuropejskiego posługującego się alfabetem niełacińskim lub ideogramami - 33,61 zł;
• za stronę tłumaczenia z języka polskiego:
- na język angielski, niemiecki, francuski i rosyjski - 30,07 zł,
- na inny język europejski i na język łaciński - 35,38 zł,
- na język pozaeuropejski posługujący się alfabetem łacińskim - 40,69 zł,
- na język pozaeuropejski posługujący się alfabetem niełacińskim lub ideogramami - 49,54 zł.
Jeśli tłumaczowi zostanie zlecone wykonanie przekładu tekstu w dniu zlecenia, wówczas powyższe stawki są podwyższane o 100 proc.
PRZYDATNE ADRESY