Osoby, które nie dostają zasiłku rodzinnego, mimo że dochody w ich rodzinie spadły, mogą jeszcze do poniedziałku złożyć wniosek o wznowienie postępowania i wypłatę zaległego świadczenia. Prawo do tego daje im obowiązujący od 8 lipca wyrok Trybunału Konstytucyjnego. Na razie zainteresowanie sprawą jest znikome.

Zasiłki rodzinne wypłacają Ośrodki Pomocy Społecznej. Ustalając wysokość dochodów uprawniających do zasiłku, nie brały one pod uwagę utraty części dochodów w trakcie roku. Jeżeli zatem czyjeś dochody były zbyt wysokie, ale potem spadły, to i tak osoba ta nie miała prawa do zasiłku. Wynikało to z przepisów rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z 2 czerwca 2005 r., zakwestionowanych przez TK.

Wskutek wyroku Trybunału, osoby, które mimo spadku dochodów nie otrzymywały zasiłku rodzinnego, mogą do 8 sierpnia składać w ośrodkach pomocy społecznej wnioski o wznowienie postępowania w tej sprawie. Mają do tego prawo na podstawie kodeksu postępowania administracyjnego, który stanowi, że jeżeli TK orzeknie niezgodność przepisu m.in. z konstytucją, to w ciągu miesiąca od jego wyroku można żądać wznowienia postępowania, na podstawie którego została wydana decyzja.

"Ponieważ 8 sierpnia przypada w sobotę, to zgodnie z przepisami administracyjnymi, wnioski będzie można składać jeszcze w poniedziałek 10 sierpnia" - powiedziała w piątek PAP rzeczniczka prasowa ministerstwa pracy Bożena Diaby. Poinformowała, że "resort nie ma na razie danych o liczbie złożonych wniosków o przyznanie zaległych zasiłków. Będą one najwcześniej na początku września".

Po złożeniu wniosku o wznowienie postępowania, ośrodki pomocy społecznej będą miały 30 dni na wydanie decyzji. Jak wyjaśniła PAP Władysława Siudek z ośrodka pomocy społecznej w Legionowie, "zaległe pieniądze powinny być wypłacone za ostatni okres zasiłkowy, który zaczął się 1 września 2008 r., a skończy 31 października 2009 r.".

Siudek poinformowała PAP, że do ośrodka pomocy społecznej w Legionowie "dotychczas nie złożono ani jednego wniosku o wznowienie postępowania i przyznanie zaległego zasiłku. Gdyby ktoś zrobił to w ostatniej chwili, to jego wniosek na pewno zostanie rozpoznany, a pieniądze wypłacone do końca października".

Kierownik Działu Świadczeń Rodzinnych i Alimentacyjnych Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Katowicach Bogumiła Podgórska poinformowała, że dotychczas wpłynął jeden wniosek o wypłatę zaległego zasiłku. "Informowaliśmy o tym na stronie internetowej ośrodka, ale przepisy o zasiłkach są trudne, więc być może część osób, które mogły wystąpić o wznowienie postępowania, nie zdawała sobie nawet z tego sprawy" - powiedziała.

Żaden wniosek o wypłatę zaległego zasiłku nie wpłynął również do Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Gdańsku. Jego rzeczniczka prasowa Sylwia Resel zapewniła PAP, że "ośrodek informował o takiej możliwości na swojej stronie internetowej; udzielano też informacji na miejscu, w ośrodku. Jest jednak prawdopodobne, że wiele osób nie zainteresowało się tym, gdyż nie wiedziały, że to ich dotyczy" - dodała.

Wysokość zasiłku rodzinnego na dziecko do piątego roku życia wynosi 48 zł miesięcznie, na dziecko od pięciu do 18 lat - 64 zł miesięcznie. Na dziecko od 18 do 24 lat zasiłek wynosi 68 zł miesięcznie, ale przysługuje tylko wtedy, gdy dziecko uczy się w szkole pomaturalnej lub jest niepełnosprawne. Do tego dochodzą dodatki, np. z tytułu samotnego wychowywania dziecka, dla rodzin wielodzietnych, na rehabilitację dzieci niepełnosprawnych. Prawo do zasiłku przysługuje, jeśli dochód na członka rodziny nie przekracza 504 zł albo 583 zł, jeżeli w rodzinie jest dziecko niepełnosprawne.