Osoba prowadząca działalność gospodarczą, która z tytułu tej działalności opłacała składkę na FP, a ukończyła odpowiednio 55 lat w przypadku kobiet i 60 w przypadku mężczyzn, nie powinna już opłacać za siebie tej składki.
Z dniem 1 lipca 2009 r. weszły w życie art. 104b ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz.U. z 2008 r. nr 69, poz. 415 z późn. zm.) oraz art. 9b ustawy z 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy (Dz.U. nr 237, poz. 1654 z późn. zm.).
Na podstawie tych przepisów pracodawcy oraz inne jednostki organizacyjne nie opłacają składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych przez 12 miesięcy, począwszy od pierwszego miesiąca po zawarciu umowy o pracę, za osoby zatrudnione, które ukończyły 50. rok życia i w okresie 30 dni przed dniem zatrudnienia pozostawały w ewidencji osób bez pracy powiatowego urzędu pracy.
Zwolnienie z obowiązku opłacania składek na FP i FGŚP przysługuje pracodawcy tylko w odniesieniu do pracowników w rozumieniu przepisów kodeksu pracy. Wobec tego zwolnienie to nie przysługuje np. wobec osób wykonujących pracę na podstawie umów o świadczenie usług, do których stosuje się przepisy kodeksu cywilnego dotyczące umowy zlecenia. Również gdy pracodawca z własnym pracownikiem zawarłby umowę zlecenia, to zwolnienie to nie obejmuje przychodów z tytułu świadczenia pracy na podstawie umowy cywilnoprawnej. Od składek zwolniony jest tylko przychód uzyskiwany z umowy o pracę.
Zwolnienie z opłacania składki na FP i FGŚP przysługuje, gdy zostaną spełnione łącznie następujące warunki:
● nawiązanie stosunku pracy następuje nie wcześniej niż od 1 lipca 2009 r.,
● w dniu nawiązania stosunku pracy zatrudniona osoba miała ukończone 50 lat, a więc 50. urodziny przypadają najpóźniej w dniu nawiązania stosunku pracy,
● zatrudniona osoba pozostawała w ewidencji osób bezrobotnych powiatowego urzędu pracy przez co najmniej 30 dni przed dniem nawiązania stosunku pracy.
Okres 12 miesięcy zwolnienia z opłacania składki na FP i FGŚP liczy się od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym została zawarta umowa o pracę. Jeżeli więc pracownik został zatrudniony 1 lipca 2009 r., to płatnik składek będzie zwolniony z opłacania składek na FP i FGŚP od sierpnia, tj. od przychodów, które zostaną mu wypłacone w sierpniu. Zatem od przychodów wypłaconych pracownikowi w lipcu składki powinny być naliczane.
Jednocześnie od 1 lipca 2009 r. składki na FP i FGŚP opłaca się za osoby, które nie osiągnęły wieku wynoszącego co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn. Wobec tego za osoby ubezpieczone, które ten wiek ukończyły, składki na te dwa fundusze nie powinny być już opłacane.
Zwolnienie to w trakcie miesiąca kalendarzowego przysługuje począwszy od następnego miesiąca po ukończeniu tego wieku. Jeżeli więc mężczyzna ukończył 60 lat np. 5 sierpnia 2009 r., to zwolnienie z obowiązku opłacania składek na FP i FGŚP obowiązuje od 1 września 2009 r., czyli od przychodów wypłaconych w tym miesiącu, natomiast od przychodów wypłaconych w sierpniu składki powinny być jeszcze naliczane i opłacone.
W przypadku osób, które 55 lub 60 lat kończą pierwszego dnia danego miesiąca, np. 1 sierpnia, zwolnienie z obowiązku opłacania składek przysługuje już od tego miesiąca, czyli od przychodów wypłaconych w sierpniu, gdyż w dniu urodzin osoba ta kończy 55 lub 60 lat.
Należy zaznaczyć, że zwolnienie z obowiązku opłacania składek na FP i FGŚP dotyczy wszystkich osób, które osiągnęły wiek 55 lub 60 lat, i w odróżnieniu od pierwszego zwolnienia dotyczącego 50-latków nie jest ograniczone tylko do pracowników zatrudnionych 1 lipca lub po tej dacie. W przypadku zwolnienia dla 55- i 60-latków nie ma znaczenia data zawarcia umowy. Zwolnienie to ma zastosowanie także do zleceniobiorców.
JAK TO ZROBIĆ...
Kiedy nie trzeba płacić składki
PROBLEM: Nasza spółka z o.o. zatrudniła 25 czerwca pracownika na pełny etat. Osoba ta ukończyła 50 lat i przez okres dwóch miesięcy była zarejestrowana w urzędzie pracy jako bezrobotna. Druga osoba, która również ukończyła 50 lat i także była przez ponad miesiąc zarejestrowana w urzędzie pracy jako bezrobotna, została zatrudniona na umowę o pracę na pełny etat od 6 lipca. Czy za którąś z tych osób nie musimy płacić składek?
ROZWIĄZANIE: W takiej sytuacji za pierwszego z pracowników zwolnienie z opłacania składek nie przysługuje, gdyż umowa została zawarta przed 1 lipca, czyli przed dniem wejścia w życie przepisów zwalniających z opłacania składek. Natomiast za drugiego pracownika zwolnienie z opłacania składek na FP i FGŚP obowiązuje w okresie od 1 sierpnia 2009 r. do 31 lipca 2010 r.