Sejm uchwalił w czwartek ustawę określającą zasady tworzenia koszyka świadczeń medycznych. Wcześniej posłowie odrzucili poprawki PiS i Lewicy oraz wniosek by projekt w całości odrzucić.

Za uchwaleniem ustawy głosowało 236 posłów, 178 było przeciw, jeden poseł wstrzymał się od głosu.

Przeciwko zapisom ustawy protestowali przed głosowaniem posłowie PiS, Lewicy i SdPl-NL. Zarzucali rządowi, że wprowadza tą nowelą możliwość dopłat do części świadczeń gwarantowanych, udzielanych przez szpitale i przychodnie, co może utrudnić dostęp do świadczeń zdrowotnych osobom gorzej sytuowanym.

Marek Balicki (SdPl-NL) pytał czy jest to świadome działanie, bo jeśli tak, może to być - według niego - niezgodne z konstytucją, która wszystkim obywatelom gwarantuje równy dostęp do opieki zdrowotnej.

Czesław Hoc (PiS) stwierdził, że głosowana ustawa może mieć "brzemienne skutki, nawet w rodzaju +lub czasopisma+, bowiem chodzi o dwa słowa: +lub współfinansowania+. Otóż rząd zmienia definicję świadczeń gwarantowanych" - powiedział Hoc.

Zarzuty opozycji odpierał m.in. wiceminister zdrowia Jakub Szulc, który zapewniał, że ustawa porządkuje jedynie "systematykę", nie ma zaś nikomu niczego odbierać. "To, co było płacone przez NFZ do tej pory będzie płacone dalej" - mówił.

Także sprawozdawca komisji Beata Małecka-Libera (PO) zapewniała, że ustawa niczego nie zmienia. "Świadczenia gwarantowane to są te świadczenia, które zapewnia państwo i one wszystkie są finansowane ze środków publicznych. Natomiast poziom finansowania tychże świadczeń może być albo pełny, albo współfinansowany. Tak jest również w tej chwili i takim przykładem jest świadczenie medyczne w zakładzie opieki pielęgnacyjnej, gdzie również pacjent dopłaca" - powiedziała.

W środę podczas debaty sejmowej podobne zarzuty odpierała minister zdrowia Ewa Kopacz. "Ustawa o koszyku tylko i wyłącznie pomaga pacjentom" - oświadczyła. Zapowiedziała także, iż w Polsce nie będzie dopłat do wizyt u lekarzy.

Nowelizacja ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej, finansowanych ze środków publicznych, przewiduje, że minister zdrowia będzie określał w rozporządzeniu wykaz świadczeń gwarantowanych, czyli świadczeń opieki zdrowotnej częściowo lub całkowicie finansowanych ze środków publicznych.

Nowela określa kryteria, które będą uwzględniane przy kwalifikowaniu świadczeń jako gwarantowanych. Zakwalifikowanie danego świadczenia do koszyka świadczeń zdrowotnych będzie oznaczało jego finansowanie w całości lub w części ze środków publicznych.

Wykaz świadczeń gwarantowanych ma być dla pacjentów źródłem informacji o tym, jakie świadczenia będą finansowane w ramach obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego, a za które będą musieli częściowo zapłacić. Minister zdrowia będzie określał w rozporządzeniu, jaka część świadczenia będzie finansowana ze środków publicznych, a jaka przez pacjenta.

Postępowaniem w sprawach kwalifikowania świadczeń zdrowotnych gwarantowanych będzie zajmowała się Agencja Oceny Technologii Medycznych (AOTM). Podejmowane przez nią decyzje będą poprzedzane opiniami konsultantów krajowych z danej dziedziny medycyny, prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia i Rady Konsultacyjnej. Dopiero po uzyskaniu tych wszystkich rekomendacji minister zdrowia zdecyduje, które świadczenia, w jakim stopniu i na jakich warunkach będą gwarantowane. Jego decyzja będzie niezależna od rekomendacji AOTM.

Nowe przepisy regulują również procedurę usuwania świadczenia z "koszyka" lub zmiany sposobu finansowania. W tych przypadkach AOTM będzie musiała przygotować raport, w którym znajdzie się szczegółowy opis uzasadniający podjęcie decyzji o usunięciu świadczenia z wykazu. Wnioski w sprawie usunięcia świadczenia z "koszyka" będą mogli składać do ministra zdrowia konsultanci krajowi, prezes NFZ oraz stowarzyszenia i fundacje działające na rzecz ochrony praw pacjenta. Ostateczna rekomendacja prezesa Agencji będzie poprzedzona opinią Rady Konsultacyjnej.

W nowelizacji zmieniono także przepisy dotyczące świadczeń wysokospecjalistycznych. Będą one świadczeniami gwarantowanymi, finansowanymi z części budżetu państwa, której dysponentem jest minister zdrowia. Określono tryb przekazywania środków publicznych na te świadczenia oraz sposób ustalania ceny za ich wykonanie. Podstawą do ich wykonania ma być umowa zawarta ze świadczeniodawcą. Ceny świadczeń będą ustalane na drodze negocjacji. Minister zdrowia dokona wyboru świadczeniodawców w drodze konkursu ofert.

Ustawa przewiduje także zmianę struktury organizacyjnej i statusu AOTM. Instytucja ta uzyska osobowość prawną, dzięki czemu będzie mogła swobodnie występować we własnym imieniu i na własny rachunek, posiadając odrębny majątek. Nadzór nad Agencją sprawować będzie minister zdrowia.

Na konieczność określenia zakresu świadczeń opieki zdrowotnej przysługujących w ramach środków publicznych zwrócił uwagę Trybunał Konstytucyjny w wyroku ze stycznia 2004 r., w którym to stwierdza się niezgodność ustawy o ubezpieczeniu zdrowotnym w NFZ z konstytucją.

Ustawa trafi teraz do Senatu.