Jestem zatrudniony na podstawie umowy o pracę i jednocześnie prowadzę działalność gospodarczą (sklep spożywczy). Z umowy o pracę moje wynagrodzenie wynosi 1,2 tys. zł brutto. Z działalności opłacam za siebie tylko składkę na ubezpieczenie zdrowotne. W październiku od 1 do 15 byłem chory i za ten okres otrzymałem od pracodawcy wynagrodzenie za czas choroby. Zostało ono wypłacone w październiku. W raporcie ZUS RMUA za październik, który otrzymałem od pracodawcy, podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe jest niższa od minimalnego wynagrodzenia, natomiast podstawa na ubezpieczenie zdrowotne jest wyższa od tego wynagrodzenia. Czy w takiej sytuacji powinienem opłacić składki na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne z działalności i złożyć za ten miesiąc korektę dokumentów rozliczeniowych?

Nie. Osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę, która jednocześnie prowadzi działalność gospodarczą, obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlega z umowy o pracę. Z umowy tej są za nią opłacane składki na ubezpieczenie wypadkowe, chorobowe i zdrowotne. Natomiast z działalności ubezpieczenia emerytalne i rentowe są dla niej dobrowolne.
Obowiązek ubezpieczeń emerytalnego i rentowych z działalności istnieje tylko wówczas, gdy wynagrodzenie pracownika z umowy o pracę jest niższe od minimalnego wynagrodzenia (aktualnie wynosi 936 zł). Wówczas pracownik prowadzący równocześnie działalność obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym podlega zarówno z umowy o pracę, jak i z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności. W art. 9 ust. 1a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych mowa jest o podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w przeliczeniu na okres miesiąca. Interpretacja tego przepisu przez ZUS jest następująca: o obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe decyduje nie podstawa wykazana w raporcie ZUS RCA składanym za dany miesiąc (a więc wynagrodzenie wypłacone w danym miesiącu), ale wynagrodzenie wynikające z umowy o pracę. Jeżeli więc wynagrodzenie pracownika określone w umowie o pracę jest wyższe lub równe minimalnemu, a w danym miesiącu z powodu choroby jego wynagrodzenie (stanowiące podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne) będzie niższe od minimalnego, to i tak w tym miesiącu z innych tytułów osoba ta podlega dobrowolnym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym.
Z uwagi na to, że pana wynagrodzenie za cały miesiąc wynosi 1,2 tys. zł, a przez część miesiąca był pan chory i pracodawca za ten okres wypłacił wynagrodzenie chorobowe, to kwota podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe wykazana w imiennym raporcie miesięcznym ZUS RCA złożonym za miesiąc październik była niższa od minimalnego wynagrodzenia. Trzeba bowiem pamiętać, iż wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną jest wyłączone z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Wynagrodzenie to stanowi natomiast podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne. Z tego powodu w raporcie ZUS RMUA inna jest podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne.
W październiku z działalności podlegał pan obowiązkowo wyłącznie ubezpieczeniu zdrowotnemu z uwagi na równocześnie pozostawanie w stosunku pracy i kwotę wynagrodzenia określonego w umowie o pracę, które było wyższe od minimalnego. Z uwagi na to nie powinien pan składać korekty dokumentów.
MARCIN LIPIŃSKI
specjalista od składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne
PODSTAWA PRAWNA
Art. 9 ust. 1-1a, art.18 ust. 2 ustawy z 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2007 r. nr 11, poz.74 z późn. zm.).
Art. 81 ust. 1 i ust. 5 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. nr 210, poz. 2135 z późn. zm.).