Od marca 2006 r. przebywałem na urlopie bezpłatnym i w tym czasie wykonywałem pracę u innego pracodawcy. W maju 2007 r. wniosłem o rozwiązanie umowy o pracę z pierwszym pracodawcą za porozumieniem stron. Po rozwiązaniu tej umowy wystąpiłem do pierwszego pracodawcy z wnioskiem o wypłatę nagrody jubileuszowej, do której miałem nabyć prawo podczas urlopu bezpłatnego. Odmówiono mi jej wypłaty, argumentując, że nie nabyłem do niej prawa. Czy taka odmowa była zasadna?

Ocenę, czy podjęcie przez pracodawcę decyzji odmawiającej prawa do nagrody jubileuszowej w omawianym przypadku było słuszne zacznijmy od omówienia specyfiki udzielonego urlopu. Jeśli pracodawca wyraził pisemną aprobatę na to, by celem udzielonego urlopu było wykonywania pracy u innego pracodawcy, to mamy styczność z sytuacją, gdy urlop ten udzielany został w trybie art. 1741 k.p. W świetle obowiązujących przepisów, okres takiego urlopu bezpłatnego wlicza się do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze u dotychczasowego pracodawcy. Wtedy teoretycznie okres urlopu bezpłatnego, ale tylko faktycznie odbytego można zaliczyć do okresu decydującego o nabyciu prawa do nagrody (podobnie okres urlopu udzielonego w tym trybie wlicza się do okresu decydującego o liczbie nieodpłatnie przysługujących pracownikowi akcji, por. W. Sandera, Nieodpłatne nabycie akcji jako uprawnienie pracownicze, Pr. Pracy z 1997 r. nr 7, s. 19). Prawo do nagrody nabywa pracownik, który zgodnie z obowiązującymi przepisami przepracował nieprzerwanie i nienagannie określony czas u danego pracodawcy, w określonej branży lub zawodzie. Nagroda przysługuje, gdy przepisy płacowe obowiązujące u pracodawcy, który go zatrudnia, przewidują taką możliwość. Niektóre grupy zawodowe uprawnione są do otrzymywania takich gratyfikacji z mocy prawa (np. nauczyciele). Co do zasady nagroda jubileuszowa przysługuje za okresy zatrudnienia według uznania pracodawcy. Może on dowolnie określić, jakie okresy uprawniają do nagrody (np. napisać, że nagroda jubileuszowa jest przyznawana za zatrudnienie tylko w określonej branży). Dowolność ta jest jednak ograniczona poprzez wliczanie przez przepisy szczególne pewnych okresów do okresów zatrudnienia (np. służby wojskowej). Warunki przyznawania nagrody jubileuszowej reguluje zarządzenie ministra pracy i polityki socjalnej w sprawie ustalania okresów pracy i innych okresów uprawniających do nagrody jubileuszowej oraz zasad jej obliczania i wypłacania. Przepisy te stosuje się przy ustalaniu okresów pracy oraz innych okresów, od których zależy nabycie prawa do nagrody jubileuszowej oraz przy obliczaniu i wypłacaniu tej nagrody, przysługującej pracownikowi na podstawie układu zbiorowego pracy lub przepisów o wynagradzaniu albo innych przepisów szczególnych, jeżeli przepisy te nie zawierają odmiennych zasad w tym zakresie. Jednakże prawo do nagrody jubileuszowej nie może zasadniczo powstać w czasie urlopu bezpłatnego, z wyjątkiem udzielonego w trybie art. 1741 k.p., który jest odstępstwem od reguły, przy czym nie ma podstaw do dokonywania zaliczalności okresu urlopu bezpłatnego, który jeszcze się nie zakończył.
W myśl bowiem zasady ogólnej wyrażonej w art. 174 par. 2 k.p. urlopu bezpłatnego nie wlicza się do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze. Co więcej nie wlicza się go też do okresu pracy, od którego zależą prawa do świadczeń z zaopatrzenia emerytalnego pracowników (wyrok SA w Warszawie z 27 listopada 1996 r., III AUa 888/9, Apel.-W-wa z 1997/2/9). Jeśli zatem udzielenie urlopu nastąpiło na podstawie art. 174 k.p., to nabycie prawa do nagrody nastąpić może w dniu podjęcia pracy po urlopie bezpłatnym, to znaczy w chwili możliwości zaliczenia urlopu bezpłatnego do stażu pracy, o ile długość tego urlopu jest wystarczająca dla nabycia prawa do pierwszego bądź kolejnego szczebla nagrody.
SYLWIA GORTYŃSKA
ekspert z Poradnika Gazety Prawnej
PODSTAWA PRAWNA
Art. 174 par. 2 i 1741 ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 z późn. zm.).
Zarządzenie ministra pracy i polityki socjalnej z 23 grudnia 1989 r. w sprawie ustalania okresów pracy i innych okresów uprawniających do nagrody jubileuszowej oraz zasad jej obliczania i wypłacania (MP nr 44, poz. 358 z późn. zm.).