Jestem zatrudniony jako dyrektor sprzedaży w dużej firmie. Pracuję po ok. 12 godzin dziennie. Mój pracodawca twierdzi, że nie mogę domagać się wypłaty nadgodzin, gdyż zajmuję stanowisko kierownicze. Czy tak jest w rzeczywistości?

Rzeczywiście kodeks, regulując przyznawanie wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych, odrębnie traktuje osoby zajmujące stanowiska kierownicze. Zgodnie bowiem z art. 1514 par. 1 kodeksu pracy pracownicy zarządzający w imieniu pracodawcy zakładem pracy i kierownicy wyodrębnionych komórek organizacyjnych wykonują, w razie konieczności, pracę poza normalnymi godzinami pracy bez prawa do wynagrodzenia oraz dodatku z tytułu pracy w godzinach nadliczbowych, za wyłączeniem nadgodzin za pracę w niedziele i święta.
Należy jednak stanowczo podkreślić, iż pracodawca powinien tak kształtować zakres obowiązków pracownika zatrudnionego na stanowisku kierowniczym, aby możliwe było ich wykonanie w ustawowym czasie pracy. Pamiętać trzeba, iż o zakresie obowiązków pracownika decyduje nie tylko rodzaj wykonywanej pracy, ale również rozmiar wynikających z niej zadań, które powinny być tak określone, aby ich wykonanie w normalnym czasie pracy było obiektywnie możliwe (wyrok SN z 27 czerwca 1997 r., I PRN 86/77, LEX nr 14397). Nie budzi wątpliwości, iż wypełnianie obowiązków pracownika zatrudnionego na stanowisku kierowniczym wymaga wykonywania pracy niejednokrotnie ponad ustawowe normy czasu pracy, jednakże pracodawca nie jest uprawniony do stałego obarczania takiego pracownika pracą w ponadnormatywnym wymiarze. Wskazany powyżej art. 135 k.p. nie upoważnia pracodawcy do stosowania takich rozwiązań organizacyjnych, które by w samym swoim założeniu rodziły konieczność stałego wykonywania pracy w godzinach nadliczbowych przez pracowników zajmujących kierownicze stanowiska (wyrok SN z 26 marca 1976 r., I PRN 9/76, LEX nr 14304).
Mając na uwadze powyższe, jeżeli pracodawcy nie udaje się tak zorganizować pracy, aby nie zachodziła potrzeba stałego zatrudniania pracowników pełniących funkcje kierownicze poza ustawowym czasem pracy, takiemu pracownikowi należy się wynagrodzenie za godziny nadliczbowe (wyrok SN z 12 marca 1976 r., I PR 13/76, OSNC 1976/10/230).
AGNIESZKA SIWY
radca prawny, Kancelaria Prawna Chałas i Wspólnicy, Oddział Gdańsk
PODSTAWA PRAWNA
■ Art. 135, art. 1514 par. 1 ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 z późn. zm.).