Zakładający firmę niepełnosprawny musi dokonać zgłoszenia do ubezpieczeń na formularzu ZUS ZUA z kodem 05 61 XX. Zgłoszenie to jest traktowane jak złożenie wniosku o dofinansowanie składek z PFRON.

Osoba, która rozpoczyna prowadzenie działalności gospodarczej, przez okres 24 miesięcy może opłacać składki na ubezpieczenia społeczne od zadeklarowanej przez siebie kwoty, nie niższej jednak niż 30 proc. kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę. Od zasady tej są dwa wyjątki. Opisaliśmy je w GP nr 90/2007.
Dofinansowanie z PFRON
Z tabeli wynika, ze łącznie składki na ubezpieczenia społeczne wynoszą 94,82 zł (wraz z dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym) lub 87,94 zł (bez ubezpieczenia chorobowego). Dodatkowo osobom niepełnosprawnym podejmującym po raz pierwszy działalność gospodarczą Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych finansuje:
  •  75 proc. składek na ubezpieczenie emerytalne - w przypadku osób zaliczonych do znacznego stopnia niepełnosprawności (tj. 41,11 zł),
  •  50 proc. składek na ubezpieczenia emerytalne - w przypadku osób zaliczonych do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności (tj. 27,41 zł),
  •  50 proc. składek na ubezpieczenia wypadkowe - w przypadku osób zaliczonych do lekkiego stopnia niepełnosprawności (2,53 zł).
Ubezpieczenie zdrowotne
Składka na to ubezpieczenie wynosi 9 proc. i jest naliczana od zadeklarowanej kwoty, nie niższej jednak niż 75 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw włącznie z wypłatami z zysku. Za czerwiec, lipiec i sierpień 2007 r. minimalna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 2053,34 zł, a składka - 184,80 zł.
Z obowiązku opłacania składki na ubezpieczenie zdrowotne z działalności zwolniona jest osoba zaliczona do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawości, jeżeli:
  •  uzyskuje przychód z działalności nieprzekraczający miesięcznie 50 proc. kwoty najniższej emerytury lub
  •  opłaca podatek dochodowy w formie karty podatkowej.
Gdy niepełnosprawny spełnia w danym miesiącu podane wyżej warunki, nie płaci składki na ubezpieczenie zdrowotne za ten miesiąc. Wówczas w deklaracji rozliczeniowej w pole kwota składki na ubezpieczenie zdrowotne wpisuje 0,00. Jeżeli warunki te nie będą spełnione, a prowadzący działalność będzie uzyskiwał przychody wyłącznie z działalności, składka na ubezpieczenie zdrowotne będzie opłacana w wysokości nieprzekraczającej wysokości zaliczki na podatek. Oczywiście, gdy kwota zaliczki na podatek z działalności będzie wyższa od składki, składka na ubezpieczenie zdrowotne będzie opłacana na zasadach ogólnych.
Rozliczenie z ZUS
Rozpoczynając prowadzenie działalności, należy złożyć w ZUS zgłoszenie płatnika składek na formularzu ZUS ZFA (dołączając kopię decyzji urzędu skarbowego o nadaniu numeru NIP i zaświadczenie urzędu statystycznego o nadaniu aktualnego numeru REGON) oraz zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych oraz zdrowotnego na formularzu ZUS ZUA z kodem tytułu ubezpieczeń 05 61 XX. Złożenie zgłoszenia z tym kodem jest traktowane jak złożenie wniosku o dofinansowanie składek z PFRON.
Należne składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne trzeba wykazywać w składanej za siebie deklaracji rozliczeniowej ZUD DRA. W bloku IV zestawienie należnych składek na ubezpieczenia społeczne oraz źródeł finansowania należy wykazać składki finansowane przez PFRON i przez prowadzącego działalność. Deklarację rozliczeniową należy składać do dziesiątego dnia danego miesiąca za miesiąc poprzedni. W tym samym terminie składki powinny być opłacone.
Należy zaznaczyć, iż osoby prowadzące działalność, opłacające składki wyłącznie za siebie, są zwolnione z obowiązku składania deklaracji rozliczeniowej za kolejny miesiąc, jeżeli nie ma zmian w stosunku do danych wykazanych w poprzedniej deklaracji. Nie trzeba jej składać także wówczas, gdy zmiana w stosunku do miesiąca poprzedniego jest spowodowana wyłącznie zmianą wysokości minimalnego wynagrodzenia lub przeciętnego wynagrodzenia.
WAŻNE!
Osoba niepełnosprawna rozpoczynająca prowadzenie działalności może zadeklarować do podstawy wyższą kwotę niż minimalna. Wówczas dofinansowanie z PFRON będzie przysługiwało do składek naliczanych od tej podstawy
MICHAŁ JAROSIK
Podstawa prawna
■ Art. 18a, 22, 47, ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2007 r. nr 11, poz. 74 z późn. zm.).
■ Art. 81, 82 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. nr 210, poz. 2135 z późn. zm.).
■ Art. 25 ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. nr 123, poz. 776 z późn. zm.).
Składki dla rozpoczynających działalność / DGP