Jednym ze sposobów rozwiązania stosunku pracy nawiązanego na podstawie powołania jest odwołanie ze stanowiska. Jest ono równoznaczne z rozwiązaniem umowy za wypowiedzeniem, a jeśli nastąpiło z przyczyn określonych w art. 52 lub 53 k.p. - z rozwiązaniem umowy bez wypowiedzenia. Wobec braku w przepisach wzoru aktu odwołania często powstaje wątpliwość, czy w akcie tym powinna znaleźć się przyczyna uzasadniająca rozwiązanie stosunku pracy.

Treść przepisu art. 69 kodeksu pracy, nakazującego stosowanie przepisów dotyczących umowę o pracę na czas nieokreślony, jeżeli przepisy kodeksu pracy dotyczące powołania nie stanowią inaczej, sugeruje, iż akt odwołania powinien wskazywać przyczynę odwołania, zarówno gdy odwołanie jest równoznaczne z rozwiązaniem umowy o pracę bez wypowiedzenia, jak i gdy odwołanie jest równoznaczne z wypowiedzeniem umowy o pracę.
Negatywne stanowisko w tej kwestii odnośnie do odwołania równoznacznego z wypowiedzeniem zajął Sąd Najwyższy w uchwale z 10 stycznia 2007 r. (III PZP 6/06, OSNP 2007/13-14/182). SN wskazał przede wszystkim na ustanowioną w art. 70 par. 1 k.p. zasadę swobody odwołania pracownika. W ocenie SN przewidziana tym przepisem dopuszczalność odwołania pracownika w każdym czasie oznacza, że odwołanie nie wymaga uzasadnienia, bowiem w danym momencie może nie być przyczyny uzasadniającej odwołanie, a przepis wyraźnie stanowi, że odwołanie może nastąpić w dowolnie wybranym momencie.
Zgodnie z argumentacją Sądu Najwyższego do odwołania ze stanowiska w sposób przewidziany w art. 70 par. 1 k.p. obowiązek wskazania przyczyny uzasadniającej przy wypowiadaniu umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony nie może mieć bezpośredniego zastosowania na podstawie odesłania zawartego w art. 69 k.p., skoro z odesłania zawartego w tym przepisie wynika w sposób oczywisty, że zmiany w przepisach dotyczących umownych stosunków pracy nie mogą modyfikować ani uchylać szczególnych uregulowań dotyczących stosunków pracy na podstawie powołania. Przyjęcie zaś tezy, że odwołanie ze stanowiska wymaga podania pracownikowi przyczyny dokonanego odwołania, zdaniem SN, w dużej mierze podważa praktyczny sens instytucji powołania, wyrażający się głównie w powiązanej z tą instytucją zasadzie, że odwołanie nie wymaga uzasadnienia i może nastąpić w dowolnym momencie.
ARKADIUSZ SOBCZYK
radca prawny, Kancelaria Prawna Sobczyk i Współpracownicy w Krakowie
Arkadiusz Sobczyk, radca prawny, Kancelaria Prawna Sobczyk i Współpracownicy w Krakowie / DGP