Sprawa o zwrot nienależnie pobranych świadczeń ze stosunku pracy dochodzonych od członka zarządu (byłego członka zarządu) spółki akcyjnej jednocześnie zatrudnionego w niej na podstawie umowy o pracę jest sprawą ze stosunku pracy (art. 476 par. 1 k.p.c.).

STAN FAKTYCZNY
Członkowie zarządu spółki zatrudnieni na umowy o pracę, otrzymali nagrody za wyniki gospodarowania, pomimo pogorszenia sytuacji finansowej spółki. Syndyk masy upadłości spółki wezwał ich do zwrotu nienależnie pobranych nagród, a w związku z odmową wystąpił przeciwko każdemu z nich z pozwem do sądu rejonowego podając jako podstawę art. 483 par. 1 k.s.h. Sąd połączył sprawy do wspólnego rozpoznania i uwzględnił roszczenia. Od tego wyroku apelację wniósł jeden z pozwanych.
UZASADNIENIE
Sąd okręgowy uznał, że w sprawie występuje zagadnienie prawne dotyczące przesądzenia, czy rozpoznawana sprawa jest sprawą z zakresu prawa pracy czy sprawą z zakresu prawa cywilnego.
Artykuł 483 par. 1 k.s.h. reguluje odpowiedzialność między innymi członków zarządu spółki wobec spółki za szkodę wyrządzoną działaniem lub zaniechaniem sprzecznym z prawem lub postanowieniami statutu spółki. Członkowie zarządów spółek handlowych niezależnie od powołania ich w skład zarządu przez uprawniony do tego organ mogą nawiązywać ze spółkami różne stosunki prawne, a ich prawa i obowiązki mogą być dodatkowo regulowane zarówno umową cywilnoprawną, jak i umową o pracę. Stosunek pracy jest odrębnym od członkostwa w zarządzie stosunkiem prawnym. Wobec tego w wypadku sporów sądowych pomiędzy członkami zarządów spółek a spółkami ocena, czy dana sprawa jest sprawą z zakresu prawa pracy czy też inną sprawą cywilną, uzależniona jest od tego, z jakim stosunkiem prawnym związane jest dochodzone roszczenie. W rozpatrywanej sprawie przedmiotem procesu było roszczenie pracodawcy przeciwko pracownikowi o zwrot nienależnie pobranej premii. W sytuacji, gdy spółka w pozwie wniesionym do sądu pracy powołała okoliczności faktyczne, które wskazywały na odpowiedzialność odszkodowawczą członka zarządu ze stosunku pracy, to takie powództwo winno być rozpoznane przez sąd pracy jako sprawa z zakresu prawa pracy, gdyż przedmiot rozpoznania i orzekania sądu wyznaczają zgłoszone w pozwie żądanie i okoliczności faktyczne uzasadniające to żądanie (art. 321 k.p.c. w związku z art. 187 par. 1 k.p.c.), także wtedy, gdy podana podstawa prawna odpowiedzialności powołuje art. 483 par. 1 k.s.h.
WAŻNE WYJAŚNIENIA
Członek zarządu spółki, który jest jednocześnie zatrudniony w spółce jako pracownik, za swoje działania może ponosić odpowiedzialność wynikającą zarówno z kodeksu spółek handlowych, jak i z kodeksu pracy.
Uchwała SN z 27 marca 2007 r.
Sygn. akt II PZP 2/07