Pracownik zatrudniony na stanowisku operatora dźwigów z winy nieumyślnej uszkodził urządzenie sterujące dźwigiem, którego naprawa kosztowała 2500 zł. Kilka godzin później uszkodził on drugi dźwig, wyrządzając szkodę na kwotę 1700. Pracownik zarabia miesięcznie 2300 zł. Czy z tytułu obu szkód należy się odrębne odszkodowanie?

Tak
Pracownik, który wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków pracowniczych ze swej winy wyrządził pracodawcy szkodę, ponosi odpowiedzialność majątkową w granicach rzeczywistej straty poniesionej przez pracodawcę i tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego wynikła szkoda. Odszkodowanie należne pracodawcy jest dodatkowo limitowane kwotą trzymiesięcznego wynagrodzenia przysługującego pracownikowi w dniu wyrządzenia szkody.
W przypadku gdy pracownik wyrządza pracodawcy szkodę odrębnymi czynami, ponosi on odpowiedzialność majątkową za każdą z nich oddzielnie, przy czym każdorazowo granice odszkodowania stanowi trzymiesięczne wynagrodzenia pracownika. Gdyby pracownik wyrządził kilka szkód zachowaniem ciągłym w pewnym zwartym przedziale czasowym, należałoby ustalić jedno odszkodowanie.
W omawianej sytuacji pracownik z winy nieumyślnej uszkodził dwa dźwigi i chociaż czyny te miały miejsce jednego dnia i dotyczyły podobnego nienależytego wykonywania obowiązków pracowniczych, to jednak nie można ich uznać za tak zwany czyn ciągły. Pracownik odpowie zatem za każdą ze szkód z osobna.
Zastrzeżenie, aby odszkodowanie nie przekraczało trzymiesięcznych zarobków pracownika, oznacza, iż dzienne wynagrodzenie, do którego miał on prawo w dniu wyrządzenia szkody, można zwielokrotnić co najwyżej do wysokości wynagrodzenia za trzy miesiące. Kwotę wynagrodzenia do celów ustalenia wysokości odszkodowania oblicza się według zasad obowiązujących przy ustalaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop, bez uwzględnienia zmian w warunkach wynagradzania lub wysokości składników wynagrodzenia wprowadzonych po dniu wyrządzenia szkody.
Skoro w przytoczonej sytuacji w obu przypadkach wysokość odszkodowania mieści się w granicach kwoty wynikającej z trzymiesięcznych zarobków pracownika, tj. w kwocie 6900 zł (2300 x 3 = 6900 zł), to pracodawca może żądać od pracownika całej sumy wydatkowanej na naprawę urządzeń. Odszkodowanie to rzecz jasna może zostać obniżone. Strony stosunku pracy mogą bowiem w drodze ugody dojść do porozumienia w sprawie ustalenia niższej kwoty odszkodowania czy też rozłożenia jego spłaty w dłuższym okresie, np. w miesięcznych ratach.
DANUTA KLUCZ
ekspert z zakresu prawa pracy
PODSTAWA PRAWNA
■ Art. 119 ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 z późn. zm.).
■ Par. 3 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz.U. nr 62, poz. 289 z późn. zm.).