Ustawa o zwolnieniach grupowych modyfikuje działanie przepisów ustanawiających ochronę stosunku pracy niektórych grup pracowników. Dlatego pracodawcy często mają kłopoty z ich stosowaniem. Szczególnie dużo wątpliwości budzi możliwość dokonania w ramach zwolnień indywidualnych wypowiedzenia zmieniającego pracownikom objętym szczególną ochroną trwałości stosunku pracy, wobec których istnieje zakaz wypowiedzenia stosunku pracy w ramach zwolnień grupowych, a więc pracownikom określonym w art. 5 ust. 5 ustawy.

ARKADIUSZ SOBCZYK
radca prawny, Kancelaria Prawna Sobczyk i Współpracownicy w Krakowie
Funkcjonująca od wielu lat w doktrynie wykładnia przepisu art. 10 ustawy z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz.U. nr 90, poz. 844 z późn. zm.) wskazuje bowiem, iż wobec pracownika objętego zakazem wypowiedzenia stosunku pracy w ramach zwolnień grupowych nie można zastosować wypowiedzenia zmieniającego w ramach zwolnień indywidualnych. Innymi słowy, w oparciu o tę wykładnię, wypowiedzenie warunków pracy i płacy w ramach zwolnień indywidualnych jest możliwe tylko tym pracownikom szczególnie chronionym, którym można wypowiedzieć stosunek pracy w ramach zwolnień grupowych.
Istotnego zwrotu w wykładni dokonał Sąd Najwyższy wyrokiem z 19 kwietnia 2006 r. (II PK 287/05 OSNP 2007/7-8/102), podkreślając w nim złożoność konstrukcji art. 10 ustawy oraz zwracając uwagę na konieczność odrębnego rozpatrywania treści ust. 1 art. 10 oraz ust. 2 i 3 art. 10 ustawy, ze względu na ich zróżnicowany zakres podmiotowy.
W ocenie SN regulacja art. 10 ust. 1 ustawy obejmuje pracowników podlegających szczególnej ochronie trwałości stosunku pracy, którym nie można wypowiedzieć stosunku pracy w ramach zwolnień grupowych, natomiast art. 10 ust. 2 oraz 10 ust. 3 ustawy dotyczą pracowników objętych szczególną ochroną trwałości stosunku pracy, wobec których jednak można zastosować wypowiedzenie zmieniające w ramach zwolnień grupowych. Z punktu widzenia powyższego wyodrębnienia, możliwe jest dokonanie wypowiedzenia zmieniającego w ramach zwolnień indywidualnych pracownikom szczególnie chronionym, objętych zakazem wypowiedzenia stosunku pracy w ramach zwolnień grupowych. Artykuł 10 ust. 1 ustawy nakazuje bowiem odpowiednie stosowanie art. 5 ust. 5 ustawy, ten zaś wyraźnie zezwala na zastosowanie wypowiedzenia zmieniającego wobec pracowników w nim określonym.
ARKADIUSZ SOBCZYK
radca prawny, Kancelaria Prawna Sobczyk i Współpracownicy w Krakowie
DGP