Lekarz, który podpisze umowę cywilnoprawną ze szpitalem, ponosi osobistą odpowiedzialność prowadzonej działalności. Dlatego musi posiadać ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej.
Kontrakt to nic innego, jak umowa cywilnoprawna, którą lekarz może zawrzeć ze szpitalem. Podstawą prawną stosowania takich rozwiązań jest obowiązująca w polskim systemie prawnym zasada swobody umów oraz art. 35 ustawy o ZOZ. Zgodnie z nim zakłady opieki zdrowotnej mogą udzielać zamówień na świadczenia medyczne. Obecnie w niektórych szpitalach z tej formy zatrudnienia korzysta ponad 50 proc. personelu.
Kontrakt jako umowa cywilnoprawna może być zarówno uzupełnieniem umowy o pracę, jak i jedynym źródłem zobowiązania lekarza do świadczenia określonych usług na rzecz szpitala. Nic nie stoi na przeszkodzie, żeby przy pomocy kontraktów był rozwiązywany problem dyżurów lekarskich - tak zresztą często się dzieje. Wówczas lekarz zatrudniony przez szpital na podstawie umowy o pracę zawiera dodatkowo z dyrekcją szpitala kontrakt o pełnienie dyżurów.
Ważne jest, aby umowa cywilnoprawna (kontrakt) nie powielała umowy o pracę. By uniknąć zarzutu, że kontrakt jest w istocie umową o pracę, nie może on w swej treści zawierać postanowień wskazujących na wykonywanie określonych czynności pod kierownictwem pracodawcy. Innymi cechami charakterystycznymi dla stosunku pracy jest choćby przeniesienie ciężaru odpowiedzialności wobec osób trzecich na pracodawcę oraz przyznany pracownikowi urlop. Są to elementy, których w umowach o charakterze cywilnoprawnym należy unikać, aby nie były one kwestionowane przez Państwową Inspekcję Pracy lub Urząd Skarbowy jako umowy pozorne zmierzające do obejścia prawa.
Umowa cywilnoprawna w sytuacji, gdy zleceniodawcą jest jednostka publiczna, podlega regulacji prawa zamówień publicznych.
Lekarze decydując się na zawarcie umów cywilnoprawnych, powinni pamiętać o pewnych mankamentach związanych z tą właśnie formą zatrudnienia. Przede wszystkim to lekarz, a nie szpital, ponosi osobistą odpowiedzialność prowadzonej działalności. W umowie cywilnoprawnej nie może mieć on zagwarantowanego urlopu. Lekarz na kontrakcie samodzielnie musi opłacać składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Płaci także wyższe składki na ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej. Z podpisaniem umów cywilnoprawnych na świadczenie usług medycznych może wiązać się ogłoszenie konkursu ofert. Obecnie, biorąc pod uwagę deficyt świadczących takie usługi, nie stanowi to zagrożenia. Gdyby jednak w dłuższej perspektywie było więcej lekarzy, którzy chcą podpisać takie kontrakty, może to negatywnie wpłynąć na wysokości stawek godzinowych.